១៨- ល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរ | ល្បែងបាយខុំ |
១៨- ល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរ | ល្បែងបាយខុំ |
ល្បែងបាយខុំ ជាល្បែងម្យ៉ាងដែលអ្នកស្រុកគ្រប់ជនបទក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទាំងមូល គេតែងលេងកម្សាន្តនៅពេលទំនេរម្តងម្កាល ។
របៀបលេងនឹងសម្ភារ៖ សម្រាប់លេង គេជីកដីជារណ្ដៅតូចៗ ឬ គេយកចានតូច ៗ ឬក៏គេចោះក្ដា១បន្ទះធំឱ្យមានជម្រៅចំនួន ៣ ឬ ៤ សង់ទីម៉ែត្រ ធ្វើជារណ្ដៅ១០ដាក់គ្រាប់សម្រាប់លេង។ បណ្តារន្ធទាំងនោះ រន្ទះធ្វើពីឈើ ឬ ចានស្រួលលេងជាងគេ ព្រោះលេងហើយគេអាចយកទៅប្រើទីណាក៏បាន ឬគេទុកលេងថ្ងៃក្រោយទៀតក៏បាន។ រន្ឋទាំងនេះ គេធ្វើជា ៤ ជួន ១ ជួរ ៥ ៗ ឱ្យមានសណ្ឋានដូចពងក្រពើ។ បណ្ដារន្ធទាំង២ជួរនោះ ក្នុងមួយជួរ មានរន្ធ១ ខាងដើម ហៅថា រន្ធក្បាលជមឿង។ លុះធ្វើហើយគេយកវត្ថុដែលមានដុំតូចៗ ដូចជាគ្រាប់ ចម្បក់ គ្រាប់អម្ពិល សំបកខ្ចៅ ឬផ្លែកន្ទួតស្រុក កន្ទួតព្រៃ ជាដើម , ដែលអ្នកផងនិយមយកមកលេងច្រើនជាងគេ នោះច្រើនតែគ្រាប់អម្ពិល, ឬក្រួសតូច ព្រោះជារបស់ស្ងួតស្រួលលេង។ ក្នុងរន្ធទាំង ១០ នោះ រន្ធក្បាលត្រូវដាក់គ្រាប់ ៥ ក្រៅពីនោះដាក់តែ ៤គ្រាប់ស្មើគ្នា រួមទាំងអស់ត្រូវជា ៥២ គ្រាប់។ ពេលលេងអ្នកលេងទាំង ២ នាក់ អង្គុយទល់មុខគ្នាម្ខាងម្នាក់ រន្ធបាយខុំនៅកណ្តាល ។ រីឯរន្ធក្បាល ត្រូវនៅខាងស្តាំដៃរៀងខ្លួន។
សកម្មភាពរបស់អ្នកលងដូចភាពនេះ៖
ដំបូង គេរាយគ្រាប់ក្នុងរន្ធនីមួយៗតាមទម្លាប់។ បន្ទាប់មក គេរកអ្នកចាប់ផ្ដើមលេង។ តាមទម្លាប់ គេត្រូវប៉ាវ ហើយអ្នកឈ្នះចាប់ផ្ដើមដើរមុន។ របៀបដើរគឺ អ្នកដើរត្រូវចាប់យកគ្រាប់ពីរន្ធណាមួយក៏បានក្នុងស្រុករបស់ខ្លួន ហើយរាយគ្រាប់ម្ដងមួយគ្រាប់ៗ ក្នុងរន្ធបន្តបន្ទាប់ (ទៅខាងណាក៏បាន) រហូតដល់អស់គ្រាប់។ កាលបើអស់គ្រាប់ពីដៃ អាចមានករណីបីយ៉ាង។ ទី១៖ បើរន្ធបន្ទាប់ពីរន្ធដែលគេទម្លាក់ចូលចុងក្រោយមានគ្រាប់ គេត្រូវចាប់គ្រាប់ក្នុងរន្ធនោះទាំងអស់ ហើយដើរទៅមុខទៀត រហូតដល់ ស៊ី ឬ ឃ្វាង។ ទី២៖ បើរន្ធបន្ទាប់ពីរន្ធដែលគេទម្លាក់ចូលចុងក្រោយមួយទទេគ្មានគ្រាប់ ហើយរន្ធបន្ទាប់មួយទៀតមានគ្រាប់ អ្នកដែលកំពុងដើរនោះ ដកយកគ្រាប់ក្នុងរន្ធទីពីរនោះទុកទាំងអស់ រួចហើយ ដល់វេនអ្នកម្ខាងទៀងដើរ។ នេះហៅថាស៊ី។ ទី៣៖ បើរន្ធបន្ទាប់ពីរន្ធដែលគេទម្លាក់ចូលចុងក្រោយទទេ២រន្ធបន្តបន្ទាប់គ្នា គេហៅថាឃ្វាង។ អ្នកដែលកំពុងដើរត្រូវឈប់ហើយ ដល់វេនអ្នកម្ខាងទៀងដើរវិញ។
ករណីដែល គេស៊ីពីរន្ធណាមួយ ហើយរន្ធទី១បន្ទាប់ពីរន្ធនោះទទេ តែរន្ធទី២មានគ្រាប់ គេដកគ្រាប់ក្នុងរន្ធទី២ បន្ទាប់ពីរន្ធស៊ីលើមុនទៀត។ ពេលស៊ីដូច្នេះ តាមទម្លាប់ មុននឹងគេស៊ីរន្ធទីពីរនោះ គេយកដៃទៅវីក្នុងរន្ធទីមួយដើម្បីបញ្ជាក់ថាគ្មានគ្រាប់ហើយនិយាយថា ខួង ទើបគេដកយកគ្រាប់ក្នុងរន្ធទីពីរហើយនិយាយថា ស៊ី។ ដូច្នេះហើយទើបគេហៅថា ខួងស៊ីៗ យ៉ាងនេះ។ ជាទូទៅ គេខួងស៊ីប៉ុន្មានដងក៏បានដែរឱ្យតែរន្ធបន្តពីរន្ធដែលស៊ីទទេ ហើយរន្ធខាងមុខមួយទៀតមានគ្រាប់។
កាលណា នៅសល់គ្រាប់តិច (៤គ្រាប់ចុះក្រោម) អ្នកទាំងសងខាងអាចព្រមព្រៀងចែកគ្រាប់គ្នាតាមស្ថានភាពជាក់ស្ដែង។ ជួនកាល អាចមានអ្នកម្ខាងខួងស៊ីៗ រហូតដល់អស់គ្រាប់រលីងតែម្ដង។
