សម្ដេចតេជោ៖ ការគោរពអធិបតេយ្យភាពរបស់ចិន វាមានតម្លៃស្មើនឹងការគោរព អធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជាខ្លួនឯង
ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ — ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន មានប្រសាសន៍ថា ការអនុវត្តនូវនយោបាយចិនមួយវាជាការគោរពអធិបតេយ្យភាពរបស់ចិន ព្រោះការគោរពអធិបតេយ្យភាពរបស់ចិន វាមានតម្លៃស្មើនឹងការគោរពអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជាខ្លួនឯង។
ក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយនឹងសារព័ត៌មានល្បីៗចំនួនបីរបស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនរួមមាន៖ ទូរទស្សន៍ CCTV ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Xinhua និងវិទ្យុមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ដើម្បីអបអរសាទរខួបទី៧០ឆ្នាំ នៃការបង្កើតសាធារណរដ្ឋ ប្រជាមានិតចិន កាលពីពេលថ្មីកន្លងមកនោះ សម្ដេចតេជោហ៊ុន សែន ថ្លែងថា យើងទើប និងធ្វើខួបលើកទី៦០ឆ្នាំ រវាងកម្ពុជា-ចិន កាលពីឆ្នាំ២០១៨កន្លងទៅអាចនិយាយបានថា ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងចិន បើពិនិត្យមើលក្នុងប្រវត្តិអតីតកាល គឺសម្ដេចព្រះនរោត្ដម សីហនុ ព្រះបិតាជាតិ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ បានទទួលស្គាល់សាធារណរដ្ឋ ប្រជាមានិតចិន តាំពីពេលដែលសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន មិនទាន់បានក្លាយទៅជាសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ ឯណ្ណោះ។ ចំណុចនេះ គឺជាចំណុចដែលខ្ញុំមានការគោរពខ្លាំងណាស់ ជាមួយនិងទស្សវិស័យរបស់សម្ដេចព្រះបិតាជាតិ អតីតព្រះមហាក្សត្រ ព្រះប្រមុខរដ្ឋរបស់កម្ពុជា។
សម្ដេចលើកឡើងថា ហេតុអ្វីបានជាព្រះអង្គពេលនោះ មិនទទួលស្គាល់តៃវ៉ាន់ ដែលជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ក្រុមប្រឹក្សា សន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយបែរមកទទួលស្គាល់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដែលពេលនោះមិនមែនជា សមាជិករបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទេ តែកំពុងតស៊ូដើម្បីឈានឆ្ពោះទៅធ្វើជាតំណាងរបស់ចិននៅឯអង្គការសហ ប្រជាជាតិ។ ដូច្នេះសម្ដេចព្រះនរោត្ដម សីហនុ ព្រះអង្គបានយកនូវការកត់សម្គាល់ ឬក៏ទិសដៅនយោបាយមួយជាក់ លាក់របស់ព្រះអង្គ ដោយមិនព្រមទទួលស្គាល់តៃវ៉ាន់ ដែលជាតំណាងនៅឯអង្គការសហប្រជាជាតិនៅពេលនោះ បែរជាទទួលស្គាល់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន។ ក្រោយមកទៀត គឺដល់ដំណាក់កាលមានការប្រែប្រួលនៅក្នុង ប្រទេសកម្ពុជាវាជារឿងមួយទៅហើយ។ ប៉ុន្តែរឿងបន្ទាប់មកទៀត គឺដល់ដំណាក់កាលខ្លួនខ្ញុំតែម្ដង ដែលខ្ញុំបានធ្វើការចាប់ជាប់ជិតស្និទ្ធនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៦ នៅពេលដែលខ្ញុំទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសចិន ពេលនោះខ្ញុំបានជួបជាមួយ ឯកឧត្ដម ហ្សាង ហ្ស៊ីមីន ដែលគាត់ជាអគ្គលេខាធិការ ក៏ដូចជាប្រធានរដ្ឋចិននៅពេលនោះ គាត់បានហៅខ្ញុំថា ឯកឧត្ដម ហ៊ុន សែន ជាមិត្តចាស់របស់ចិន។ ចំណុចកត់សម្គាល់ខ្ញុំគិតថា បញ្ហាធំរបស់យើងដែលយើងអនុវត្តជាមួយ និងគោល នយោបាយចិនមួយ នេះជាចំណុចពិសេសដែលមិនអាចនិងបំពានបានទៅលើបញ្ហានេះទេ។ ចិនមិនត្រូវការអ្វីពីកម្ពុជានោះទេ ប៉ុន្តែអ្វីដែលចិនត្រូវការ គឺការស្មោះត្រង់ជាមួយគ្នា គឺមិនចាប់ដៃជាន់ជើង។ ចំណុចនេះគឺជាចំណុចដែល ខ្ញុំតែងតែប្រាប់ទៅសហការីរបស់ខ្ញុំ ទាំងក្នុងគណបក្ស ទាំងក្នុងរដ្ឋាភិបាលថា បើយើងទាក់ទងជាមួយរដ្ឋាភិបាល របស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិននៅក្រុងប៉េកាំង យើងកុំមានការភាន់ច្រឡំណាមួយ ទៅដាក់ទំនាក់ទំនងណាមួយ ជាមួយនិងតៃវ៉ាន់ឱ្យសោះ ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាន់នូវនយោបាយចិនមួយ។
សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីគូសបញ្ជាក់ថា ការអនុវត្តនូវនយោបាយចិនមួយ វាជាការគោរពអធិបតេយ្យភាពរបស់ចិន ព្រោះការគោរពអធិបតេយ្យភាពរបស់ចិន វាមានតម្លៃស្មើនឹងការគោរពអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជាខ្លួនឯង។ ដូច្នេះនេះជាតម្លៃ ដែលសម្ដេចព្រះនរោត្ដម សីហនុ ព្រះអង្គបានត្រួសត្រាយកាលពីពេលមុន ហើយខ្ញុំ ក៏ដូចជាសម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្ដម សីហមុនីព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បន្តវេនពីសម្ដេចព្រះនរោត្ដម សីហនុ ជារៀងរហូតមក។ នេះគឺជាភាពដែលកម្ពុជាផ្ដល់តម្លៃខ្ពស់សម្រាប់ការអនុវត្តគោលនយោបាយចិនមួយ។
សម្ដេចបន្តថា កត្តាទាក់ទាញរបស់ខ្ញុំ ជាមួយនិងទំនាក់ទំនងជាមួយចិននៅត្រង់ថា ចិនជាប្រទេសមួយធំ ជាប្រទេស មួយដែលមានការអភិវឌ្ឍន៍ ក៏ប៉ុន្តែខ្ញុំបានធ្វើការជាមួយនិង មេដឹកនាំចិនប្រកបដោយសមភាព បើទោះបីយើងជាប្រទសតូច ត្រូវពឹងពាក់ប្រទេសធំ ហើយជួនកាលខ្ញុំធ្វើការជាមួយអ្នកដែលមានវ័យចំណាស់ជាងខ្ញុំ តាំងពីជំនាន់ ឯកឧត្ដម ហ្សាង ហ្ស៊ីមីន ហ៊ូ ជីនតាវ ហើយបើនាយករដ្ឋមន្ត្រីដែលបានកន្លងផុត មានឯកឧត្ដម លី ផឹង ឯកឧត្ដម ជូ រ៉ុងជី ឯកឧត្ដម វេន ជាប៉ាវ គឺអ្នកទាំងអស់គ្នាសុទ្ធតែសម្ដែងនូវការគោរព មិនដែលគិតថាយើងជាប្រទេសតូច ហើយមានវ័យក្មេងជាងនោះ ទេ។សម្ដេចតេជោលើកឡើងថា ចិនមានទម្លាប់មួយគឺនិយាយតិចធ្វើច្រើន ដូច្នេះត្រង់ចំណុចនេះ គឺជាចំណុចដែលយើងផ្ដល់ការគោរព ហើយចំណុចនេះវាបានក្លាយទៅជាចំណុចដែលយើងអាចនៅជាមួយគ្នា សាមគ្គីភាពជាមួយគ្នា ធ្វើការជាមួយគ្នា ក្នុងភាពយូរអង្វែង។ ជារួមចំណុចវាបានរត់ទៅរកគ្នាទៅលើការគោរពឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាព និងផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក នេះគឺជាចំណុចពិសេសក្នុងទំនាក់ទំនងរបស់យើង៕
ដោយ៖ ជឹម ណារី