(វីដេអូ) សម្រង់ប្រសាសន៍ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន, អញ្ជើញសម្ពោធអគារសិក្សាថ្មី នៃពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា
ទូលព្រះបង្គំ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ សូមក្រាបថ្វាយបង្គំ
សម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជ ព្រះថេរានុថេរៈ សម្តេចគ្រប់ព្រះអង្គជាទីសក្ការៈ,
សម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី លោកសាស្រ្តាចារ្យ
ក្មួយៗនិស្សិតទាំងអស់ដែលបានអញ្ជើញចូលរួមនៅក្នុងឱកាសនេះ
(១) សូមអ្នកនិពន្ធបទចំរៀង និពន្ធអោយបានត្រូវតាមទីកន្លែង
ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ រីករាយដែលបានមកចូលរូមសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់នូវអគារពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា (ជាការផ្តួចផ្តើមគំនិតរបស់)សម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជ បួរ គ្រី … សូមអ្នកនិពន្ធចម្រៀងធ្វើការកែតម្រូវនូវបទនិពន្ធ។ ចម្រៀងនេះជាចម្រៀងដែលទាក់ទិននឹងវត្តនៅសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនី បែរជាអ្នកចម្រៀងទៅច្រៀងអបអរសាទរអំពី(ឈប់រកមើលបន្តិច)។ បើជ្រុលបាននិពន្ធហើយ និពន្ធឲ្យត្រូវទៅ។ កុំលឿនពេក។ មួយថ្ងៃគឺមិនដឹងថាចេញប៉ុន្មានបទទេ។ បើវាច្រើនពេកអញ្ចឹង និយាយតាមត្រង់ សូម្បីតែខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ក៏អត់មានពេលស្តាប់ដែរ។ អ្នកនិពន្ធគាត់និពន្ធលឿនពេក។ និពន្ធគេស្តាប់បានតែមួយថ្ងៃ រួចផុតពីហ្នឹងទៅ។ ការពិតជួនកាលបទខ្លះប្រហែលជាគេអត់បានស្តាប់ទេ។ សុំរកមើលបន្តិច។ សម្ពោធនៅព្រះសីហមុនីនេះទេ ប៉ុន្តែទៅជាចម្រៀងទៅច្រៀងនៅព្រះសីហនុឯនោះវិញ។ វាអញ្ចេះទៅទៀត។ admin channel telegram របស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ក៏យកទៅផ្សាយក្នុងហ្នឹងទៀត មិនបានពិនិត្យឲ្យដិតដល់ទេ។ គិតតែពីឃើញគឺចុចចូលទៅបណ្តោយ។
(២) អ្នកចម្រៀងមិនទាន់ស្លាប់ តែចម្រៀងស្លាប់បាត់
លោក ប៉ែន វិបុល ឥឡូវដូចជាអនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងធម្មការ នៅក្នុងនេះដាក់បទអបអរសាទរពិធីសម្ពោធអគារពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហនុរាជ។ ចម្រៀងនោះក៏ចាក់ផ្សាយទៅ។ ឥឡូវសូមដកចម្រៀងត្រឡប់មកវិញ ហើយសុំកែតម្រូវទៅសម្ពោធនៅវត្តស្វាយពពែ ប៉ុន្តែទៅដាក់នៅណាផ្សេង … អញ្ចឹងបានគេថាមានពេលខ្លះ អ្នកចម្រៀងមិនទាន់ស្លាប់ផង តែចម្រៀងស្លាប់បាត់ហើយ។ ចម្រៀងខ្លះអ្នកចម្រៀងស្លាប់បាត់ តែចម្រៀងវានៅរស់។ ហ្នឹងគ្រាន់តែរំលឹក។ ចម្រៀងមួយថ្ងៃមិនដឹងបាញ់ចូលមកប៉ុន្មាន គឺថានិពន្ធនោះនិពន្ធហើយ។ សុំអរគុណហើយអ្នកនិពន្ធ ប៉ុន្តែបើនិពន្ធម្លឹងៗ វាច្រើនពេក។ រឿងខ្លះ វាជាព្រឹត្តិការណ៍តែមួយថ្ងៃទេ ប៉ុន្តែនិពន្ធបទចម្រៀងហ្នឹងវាច្រើនជ្រុល។ គ្មានអ្នកណាមានពេលស្តាប់ទេ … ព្រោះការងារវាច្រើនពេក។ យ៉ាងណាក្តី និពន្ធឲ្យវាត្រូវទៅ វាមិនអីទេ។ គេមានអីរបស់គេ គ្រាន់តែខុសទីតាំង។ សុំរំលឹកធ្វើការកែប្រែត្រង់ហ្នឹងបន្តិច។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំសូមអភ័យទោស ប៉ុន្តែបើយើងមិននិយាយទេ វានៅតែខុសរហូតហ្នឹង។ ហើយក៏មិនដឹងថាអ្នកណាអ្នកនិពន្ធផងទេចម្រៀងនោះ។ អាចមាន ប៉ុន្តែខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ វាអត់មានពេលមើល។ (សម្តេចប៉ះដៃចំ voice សម្លេងសម្តេចសេនាពិជ័យ ទៀ បាញ់ អំពីបញ្ហាកងពលគ្រឿងយន្ត។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំថាមិនគួរបង្កើតទេ ហើយគាត់កំពុងតែបកស្រាយ ស្តាប់តាមឡានទៅក៏មកដល់កន្លែងហ្នឹងបិទសិនទៅមិញច្រឡំដៃចេញសម្លេងហ្នឹងចេញមក)។
(៣) មានអគារសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ នៅក្នុងពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា
ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ អរគុណចំពោះសម្តេច ព្រះមហាសង្ឃរាជ ជាសាកលវិទ្យាធិការនៅទីនេះ និងបានផ្តល់ឱកាសឲ្យខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ បានជួយទៅក្នុងការសាងសង់សមិទ្ធផលនៅក្នុង(ទីអារាម)នេះ។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ អរគុណណាស់ ហើយក៏ទើបនឹងដឹងយប់មិញហ្នឹងដែរថានៅក្នុងសាកលវិទ្យាល័យនេះ មានអគារមួយឈ្មោះអគារសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ។ ប្រហែលជាអគារដែលខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ មកសម្ពោធពីមុន រួចហើយសម្តេចដាក់ឈ្មោះខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ។ សូមអរព្រះគុណណាស់។ អគារហ្នឹងទៀត មើលក្នុងទីតាំងនេះគឺនៅទន្ទឹមជាមួយនឹងអគាររបស់សម្តេចព្រះអគ្គមហាសង្ឃរាជតែម្តង គ្រាន់តែថា របស់សម្ដេចគឺធំជាងហើយខ្ពស់ជាង។ ប៉ុន្តែ អត់អីទេ ខ្ពស់ជាងធំជាង មិនសំខាន់ទេ តែអរព្រះគុណណាស់ឲ្យខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំបានចូលរួមចំណែក។
(៤) សមាគមឧកញ៉ា ប្រមែប្រមូលថវិកាជួយកសាងពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា
តើហេតុអីបានយើងសម្ពោធបាននៅថ្ងៃនេះ? គាប់ជួនថ្ងៃនោះគឺចំខួបគម្រប់ថ្ងៃសោយទីវង្គតរបស់ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ក៏បានទៅធ្វើពិធីនៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំង។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំក៏បានទូលសួរចំពោះសម្ដេចព្រះមហាសង្ឃរាជ បួរ គ្រី តើព្រះអង្គសាងសង់អស់តម្លៃប៉ុន្មាន? ស្រាប់តែព្រះអង្គបានឆ្លើយថា អស់ ១ ៩៩៩ ៩៩៩ ដុល្លារ ខ្វះមួយដុល្លារ។ អញ្ចឹងទេ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំបានប្រមើលទុកទៅហើយថា ប្រសិនបើខ្វះការជួយជ្រោមជ្រែង តើកាលណានឹងសាងសង់រួច? អញ្ចឹងទេ ពេលដែលរួចផុតពីការដាក់បាត្រនោះហើយ ក៏ថ្វាយបង្គំលាព្រះករុណា និងហ្លួងម៉ែ ដោយបានទូលទៅព្រះករុណានិងហ្លួងម៉ែថា ប្រហែលជាមានតម្រូវការដែលទូលបង្គំត្រូវរកថវិកាដើម្បីសាងសង់ ព្រោះនេះព្រះនាមរបស់ព្រះមហាក្សត្រ។ ពេលមកដល់ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំក៏បានឲ្យយកថវិកាទៅ ៣០ ម៉ឺនមុនដើម្បីប្រគេនចំពោះសម្ដេច។ បន្ទាប់ទៅក៏បានចាប់ទូរស័ព្ទទៅប្រធានសមាគមឧកញ៉ាគឺលោកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ នោះស្នើសុំឲ្យគាត់ជួយ។ គាត់ក៏ប្រមែប្រមូលថវិកានេះ ហើយក៏បានកសាងរួច។ កុំអីប្រហែលជារង់ចាំព្រះអង្គដើរទេសនា សូត្រមន្ត អង្គាសបច្ច័យហ្នឹង ប្រហែលជា ៥ ឆ្នាំទៀតមិនទាន់ហើយទេ។
(៥) ពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា លេចចេញរូបរាងតាមរយៈសិល្បៈនៃការចែករំលែក
ឥឡូវបានហើយទាំងអស់គ្នា ហើយក៏បានផ្ដល់ឱកាសសម្រាប់ការសិក្សានៅទីនេះ … រឿងកសាងនេះមិនមែនជាបញ្ហាដាច់ដោយឡែកទេ ដោយសារតែនៅទីនេះមាន សម្ដេចព្រះមហាសង្ឃរាជ បួរ គ្រី ឬព្រះនាមព្រះមហាក្សត្រនៅទីនេះទេ។ បញ្ហាទាំងអស់ស្ថិតនៅលើការចាំបាច់បណ្ដុះបណ្ដាលធនធានមនុស្សប្រកបដោយគុណភាព។ សាលានេះមានការខ្វះខាតអគារសិក្សាប្រាកដមែន។ (សមិទ្ធផលនេះកើតឡើងដោយ)ការជួយជំរុញតាមរយៈសិល្បៈនៃការចែករំលែក។ យើងអត់បានប្រើប្រាស់ថវិការបស់រដ្ឋដើម្បីសាងសង់ទេ។ វិធីសាស្រ្តរបស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំប្រើតាំងពីមុនមក។ មិនមែនទើបនឹងរឿងថ្មីថ្មោងទេ។ សិល្បៈនៃការចែករំលែក ឬវប្បធម៌នៃការចែករំលែក បានកើតតាំងពីយូរលង់នៅក្នងប្រទេសរបស់យើង។ ការកសាងទីអារាម ការកសាងសាលារៀនស្អីៗ តាំងពីជំនាន់មុនរហូតមកដល់ឥឡូវ នៅតែបន្តការចូលរួមពីសប្បុរសជននានាដូចគ្នា។ កន្លែងខ្លះយើងក៏ប្រើប្រាស់ថវិកាជាតិទៅ កន្លែងខ្លះយើងក៏ប្រើប្រាស់នូវថវិកាដែលបានមកពីសប្បុរសជនតាមរយៈនៃការចូលរួមដើម្បីទាំងអស់គ្នាសម្រាប់ការបណ្ដុះបណ្ដាលធនធានមនុស្ស។
(៦) ពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា បានការយល់ព្រមឱ្យមានការសិក្សាដល់ថ្នាក់បណ្ឌិត
ទីនេះសោត ឈ្មោះថាពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យ ប៉ុន្តែមិនមែនបណ្ដុះបណ្ដាលតែព្រះសង្ឃទេ។ គ្រហស្ថ និស្សិតជាស្ដ្រី ជាបុរស ក៏បានមកសិក្សានៅទីនេះ។ (ពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា)ក៏កំពុងតែបានទទួលនូវការយល់ព្រមពីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ក៏ដូចជាក្រសួងធម្មការ រួមគ្នាចុះហត្ថលេខាលើលិខិតមួយ បញ្ជាក់អំពីការសិក្សាដល់ថ្នាក់បណ្ឌិតទៀតផង។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំមានការគាំទ្រជាមួយនឹងការខិតខំបែបនេះ។ អ្វីដែលខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំគួរតែត្រូវនិយាយ គឺខិតខំធ្វើយ៉ាងណាទាញយកសាស្រ្តាចារ្យពូកែៗ អាហ្នឹងទីមួយ។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់ថ្នាក់បណ្ឌិតក៏ទាមទារឲ្យអ្នកណែនាំនិក្ខេបបទ មានភាពច្បាស់លាស់ មានគុណភាពគ្រប់គ្រាន់ ហើយក៏មិនត្រូវច្រើនហួស។ មានកន្លែងខ្លះ គ្រាន់តែបេក្ខភាពបណ្ឌិតចូលដល់រាប់រយហើយ។ រួចហើយ patron ម្នាក់/អ្នកណែនាំនិក្ខេបបទៗម្នាក់ ណែនាំអ្នកធ្វើនិក្ខេបបទដល់ទៅ ២០ ទៅ ៣០ នាក់។ ច្បាស់ជាទៅមិនរួចទេ។
(៧) ទាញយកសាស្រ្តាចារ្យពូកែៗនិងមានបទពិសោធន៍ធ្វើអ្នកណែនាំនិក្ខេបបទ
ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំនៅតែអំពាវនាវឲ្យពង្រឹងគុណភាពនៃការបណ្ដុះបណ្ដាល តាំងពីថ្នាក់មូលដ្ឋានរហូតទៅដល់ថ្នាក់ឧត្ដមសិក្សា និងក្រោយឧត្ដមសិក្សា។ ថ្នាក់ក្រោយឧត្ដមសិក្សារួមមាន ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ ដែលហៅថាអនុបណ្ឌិត និងថ្នាក់បណ្ឌិត ដូច្នេះទាមទារនូវការជំរុញលើកកម្ពស់នៃការបណ្ដុះបណ្ដាល។ អញ្ចឹងវាមានតែវិធីសាស្រ្តនៅក្នុងការទាញយកសាស្រ្តាចារ្យដែលពូកែៗ និងមានបទពិសោធន៍ ដើម្បីធ្វើជាអ្នកណែនាំនិក្ខេបបទនៅក្នុងការសិក្សានៅទីនេះ បើមិនដូច្នេះទេ និក្ខេបបទរបស់យើងចេះតែសរសេរទៅ។ អញ្ចឹងគឺថាចេះតែនាំគ្នាជាប់ៗ ពេញទឹកពេញដី។ ថ្នាក់បណ្ឌិតទាមទារការធ្វើនិក្ខេបបទ ហើយទាមទារនូវការការពារ។ ការពារនៅស្រុកយើងវារាងធូរបន្តិចដែរ។ ជួនកាលគណៈកម្មការការពារត្រឹមតែ ៣នាក់ អីប៉ុណ្ណឹង។ ជួនកាលតទល់គ្នាតែ ២នាក់អីអញ្ចឹងទៅ។ អញ្ចឹងវាធូររលុងពេក។ នេះគឺជាចំណុចដែលរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង អប់រំ យុវជន និងកីឡា ក៏ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់នឹងបញ្ហាអ្នកណែនាំនិក្ខេបបទនិងគណៈកម្មការការពារនិក្ខេបបទផង។ នៅតាមសាកលវិទ្យាល័យនានាតែងតែមានការសិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតនេះ។ ត្រូវមើលបញ្ហានេះផង។ បើមិនអញ្ចឹង ប៉ាត្រុងម្នាក់ អ្នកណែនាំនិក្ខេបបទម្នាក់ ទទួលសិស្សច្រើនជ្រុល អញ្ចឹងគ្មានពេលគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីនឹងធ្វើទេ។
(៨) សំរេចអោយក្រសួងពាក់ព័ន្ធសំរួលឱ្យគ្រូជាប់កិច្ចសន្យា៩៧ នាក់ បានចូលក្របខណ្ឌ
ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំក៏បានឱ្យឯកឧត្តម ប្រាក់ សុខុន ទៅចូលរួមសម្ពោធ នៅវត្តព្រះឥន្ទសាមគ្គីធម៌ ឃុំក្រាំងម្កាក់ អង្គស្នួល។ ពេលហ្នឹងគឺព្រះចៅអធិការ វង្ស អនេតា មេគុណ ខេត្តកណ្តាល ក៏បានផ្ញើបិណ្ឌបាតមកខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ប៉ុន្តែនេះជាបិណ្ឌបាតគឺត្រូវហើយ។ ឥឡូវនេះគឺថាសម្រាប់(ការស្នើសុំ)ក្របខ័ណ្ឌពិសេស៩៧នាក់ ឯកឧត្តម ហង់ ជួនណារ៉ុន បានទទួលពីម្សិលម៉ិញហើយ។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំផ្ញើសារទៅគាត់អំពីគ្រូជាប់កិច្ចសន្យា ដែលសុំចូលក្របខ័ណ្ឌបន្ថែមនោះ។ (ឯកឧត្តម) ប្រាក់ សុខុន រវល់ដង្ហែព្រះមហាក្សត្រទៅ ឥណ្ឌា។ ចំពោះអគារសិក្សា ៤ជាន់ ២៤បន្ទប់ ក៏ឧត្តមសេនីយ៍ ខេង សុមេធ បានទទួលបទបញ្ជាហើយនិងចុះទៅសិក្សាធ្វើការជាមួយគ្នាតែម្តង។ ឯនេះក៏ធ្វើឯនោះក៏ធ្វើ។ ការសាងសង់នៅឯនោះចាយលុយច្រើនជាងនេះទៅទៀត … បញ្ហាសំខាន់យើងមានមូលដ្ឋានបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្ស។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំសុំអរព្រះគុណចំពោះការចូលរួមរបស់សម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជ បួរ គ្រី ដែលជានិច្ចជាកាលតែងយកព្រះទ័យទុកដាក់ទៅលើកិច្ចការងារនេះ។
(៩) ក្រធនធានធម្មជាតិ អាចក្លាយជាប្រទេសមាន ដោយសារនយោបាយត្រូវនិងមានធនធានមនុស្ស
ព្រះសង្ឃនៅទូទាំងប្រទេស ទាំងធម្មយុត្តិកនិកាយទាំងមហានិកាយ ដែលបានប្រឹងប្រែងកសាងសមិទ្ធផលនានាទាក់ទងនឹងការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្ស ដូចបានបញ្ជាក់អញ្ចឹង មិនមែនពុទ្ធិក(សាកលវិទ្យាល័យនេះ)បង្រៀនតែសាសនាសុទ្ធ ហើយមិនមែនពុទ្ធិក(សាកលវិទ្យាល័យនេះ)រៀនតែព្រះសង្ឃទេ។ ពុទ្ធិក(សាកលវិទ្យាល័យ)នេះ (បង្រៀន/សិក្សា)ចំណេះទូទៅ គឺថារៀនគ្រប់មុខវិជ្ជាដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការនៃការអភិវឌ្ឍប្រទេស។ យើងមិនអាចខ្វះធនធានមនុស្សបានទេ។ ប្រទេសជឿនលឿនទៅមុខបាន វាទាល់តែយើងមានធនធានមនុស្សគ្រប់គ្រាន់។ យើងធ្លាប់មានពិសោធន៍ហើយ។ ទី១ កើតសង្គ្រាម ទី២ សង្គ្រាមបំផ្លាញធនធានមនុស្ស ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសមានធនធានសម្បូរបែបក្លាយទៅជាប្រទេសក្រីក្រ ក្នុងពេលដែលប្រទេសមួយចំនួនគ្មានធនធានធម្មជាតិទេ ប៉ុន្តែក្លាយទៅជាអ្នកមានបាន ដោយសារទី១ នយោបាយត្រូវ ទី២ មានធនធានមនុស្ស។
(១០) រដ្ឋប្រហារ ១៨មីនា១៩៧០ ជាកំហុសនយោបាយ និងការចាប់ផ្តើមវិនាសកម្ម
សម្រាប់យើងក៏ដូចគ្នាដែរ។ យើងមានកំហុសខាងនយោបាយ ហើយយើងខ្វះធនធានមនុស្ស។ កំហុសខាងនយោបាយគឺស្អី? គឺនៅត្រង់ថា រដ្ឋប្រហារ ១៨ មីនា ១៩៧០ ទម្លាក់សម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នោះហើយជាការចាប់ផ្តើមនៃវិនាសកម្ម។ នៅក្នុងទស្សវត្សរ៍ ៦០ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងកូរ៉េ មើលប្រាក់ចំណូលកាលពីជំនាន់នោះ ប្រទេសរបស់យើងដូចជា ២៦៧ ដុល្លារក្នុងម្នាក់ ក្នុងពេលដែលកូរ៉េប្រាក់ចំណូលមានតែ ៧២ដុល្លារទេ។ អញ្ចឹងប្រាក់ចំណូលនៅក្នុងសម័យមុនឆ្នាំ ១៩៧០ គឺសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមប្រាក់ចំណូលពលរដ្ឋខ្មែររបស់យើងឡើងទៅដល់ ២៦៧ដុល្លារ។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំមិនច្រឡំទេ ហើយឯកសារមាននៅ ឯកឧត្តម ស៊ុន ចាន់ថុល អ្នកកាន់។ ពេលហ្នឹង កូរ៉េខាងត្បូងមានប្រាក់ចំណូលសម្រាប់មនុស្សម្នាក់ៗ ត្រឹមតែ ៧២ដុល្លារទេ។ ឥឡូវនេះ យើងមានមិនទាន់ដល់ ២០០០ដុល្លារ ក្នុងពេលដែលកូរ៉េខាងត្បូងឡើងដល់ ៥ម៉ឺនដុល្លារ។
(១១) ក្រោមការដឹកនាំនៃសម្តេចព្រះបរមរតនកោដ្ឋ កម្ពុជាអភិវឌ្ឍនិងមានសន្តិភាព
វាខុសគ្នាដោយសារអី? គឺការដើរនយោបាយខុស ធ្វើរដ្ឋប្រហារ។ បើសិនជាទុកឱ្យសម្តេចព្រះនរោត្តមសីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ព្រះអង្គបន្តការដឹកនាំនេះតទៅទៀត ប្រទេសរបស់យើង បើទោះបីវាយឺតដោយសារសង្គ្រាមនៅព័ទ្ធជុំវិញ គឺនៅភាគខាងត្បូងវៀតណាម អស្ថិរភាពនៅតាមព្រំដែនមួយចំនួន ប៉ុន្តែសន្តិភាពបានកើតនៅក្នុងប្រទេស។ ទោះបីមានការរំខានពីខ្មែរក្រហម ខ្មែរស ខ្មែរខៀវ នៅតំបន់នេះ/នោះ ក៏ប៉ុន្តែជាទូទៅយើងទទួលបានការអភិវឌ្ឍន៍កាលពីពេលនោះ។ តែយើងត្រូវទទួលការបំផ្លាញមកវិញក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំ។ បន្ទាប់ទៅនៅក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍គឺអស់រលីងតែម្ដង។ យើងចាប់ផ្ដើមពីដៃទទេ … ពីសម័យឆ្នាំ១៩៧៩-៨០ អ្នកដែលមានបរិញ្ញាបត្រសឹងតែរាប់ដៃបាន។ នៅសល់តិចណាស់។ បើផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រវិញ វេជ្ជបណ្ឌិតនៅសល់ប៉ុន្មាននាក់។ ឥឡូវនេះអ្នកជាប់បរិញ្ញាបត្រ, បរិញ្ញាជាន់ខ្ពស់ និងថ្នាក់បណ្ឌិតគឺមានចំនួនច្រើន។
(១២) គោលនយោបាយអាទិភាពលើវិស័យអប់រំ ត្រូវវិភាជថវិកាទៅវិស័យអប់រំ
ការពង្រឹងគុណភាពបណ្ដុះបណ្ដាលជាបញ្ហាធំដែលទាមទារឱ្យក្រសួងអប់រំយុវជននិងកីឡា បន្តកំណែទម្រង់ជាពិសេសគណៈកម្មការទទួលស្គាល់គុណភាពអប់រំ ដែលត្រូវតែជាយន្តការជំរុញឱ្យសាកលវិទ្យាល័យនានាពង្រឹងគុណភាពនៃការបណ្ដុះបណ្ដាល។ យើងបានខិតខំវិនិយោគលើវិស័យអប់រំនិងវិស័យសុខាភិបាលនេះខ្លាំងណាស់។ ទោះបីឥឡូវនេះយើងបានរុញទៅដល់ដំណាក់កាលមួយថ្មីនៃបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ ប៉ុន្តែយើងទើបនឹងចេញផុតពីដំណាក់កាលថវិកាផ្សារភ្ជាប់ជាមួយគោលនយោបាយ។ បើទោះបីយើងមកកាន់ដំណាក់កាលថ្មីក៏ដោយ យើងក៏មិនអាចបោះបង់ចោលនូវថវិកាផ្សារភ្ជាប់នឹងគោលនយោបាយដែរ។ បើគោលនយោបាយផ្ដល់អាទិភាពទៅលើវិស័យអប់រំ វិស័យសុខាភិបាល ថវិកាត្រូវតែមានចំណែកធំទៅលើវិស័យអប់រំនិងវិស័យសុខាភិបាល។ ហ្នឹងហើយហៅថាថវិកាផ្សារភ្ជាប់នឹងគោលនយោបាយ។ បើគោលនយោបាយតម្រង់ទិសទៅរកអាទិភាពណាគឺការវិភាជថវិកាតម្រង់ឆ្ពោះទៅឱ្យគោលដៅនោះ …។
(១៣) សូមអភិបាលក្រុងមកទូលពិភាក្សាជាមួយសម្ដេចដើម្បីសំរេចថាអាចធ្វើអ្វីបានទៀត
ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំសូមទូលព្រះអង្គ នៅទីនេះយើងបានឃើញទាំងអស់គ្នាហើយ។ ប្រហែលជាទើបនឹងចាក់ក្រួសថែមទេមើលទៅ។ ខ្ញុំព្រះកុរណាខ្ញុំអាចសុំបានទេត្រង់ហ្នឹង។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំសុំវិញមិនចាំបាច់សម្ដេចសុំទេ។ តើសុំធ្វើបានទេ។ យើងចាក់បេតុងទាំងអស់? អម្បាញ់មិញចូលមក អភិបាលក្រុងបាននិយាយគ្នាថាធ្វើម៉េចបានចាក់បេតុង។ ប្រហែលជាពេលរដូវវស្សាព្រះតេជព្រះគុណនាំគ្នាប្រឡាក់ជើង និស្សិតប្រឡាក់ជើង។ ដាក់ទៅដូចជាមិនក្ដៅអីទេព្រះអង្គបើតាមមើលទៅ។ យើងចាក់ផ្លូវបេតុងចូលពីខាងក្រោម ហើយចាក់បេទីមទៅជាប្រភេទផ្លូវដើម្បីឱ្យវាស្អាតបន្តិច។ ទីធ្លាខាងក្នុងនេះយើងចាប់ផ្ដើមរៀបជាបេតុង។ រៀបចំរបៀបណាទាល់តែមានការយល់ព្រមពីក្នុងវត្តហ្នឹងដែរ។ ដូចជាដំបូលស្អីៗនេះ ប្រសិនបើសម្ដេចត្រូវការ … បើសិនជាអត់មានបញ្ហាទេយើងអាចបង្កើតទៅជារោងដូចអញ្ចឹង។ ទៅជាដំបូល។ ចាំឱ្យអភិបាលក្រុងមកទូលពិភាក្សាជាមួយសម្ដេច ដើម្បីថាយើងអាចធ្វើអ្វី។
(១៤) លែងជានាយករដ្ឋមន្រ្តីក៏នៅតែគ្រប់គ្រងនយោបាយកម្ពុជាក្នុងឋានៈជាមេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជន
ចាក់ត្រូវតែចាក់ហើយ ព្រោះមិនអញ្ចឹងទេដល់ពេលត្រូវសម្ពោធចាប់ផ្ដើមដឹកថ្មយកមកចាក់ដើម្បីសម្រួល។ ឥឡូវយើងចាក់ជាបេតុងតែម្ដងទៅ។ ដំបូលអីអញ្ចេះៗ ជួលកាលគ្នាផ្ញើកង់ផ្ញើអី។ ដាក់អញ្ចឹងទៅយើងអាចរៀបចំជាកន្លែងឱ្យហើយតែម្ដងដើម្បីសម្រួលទៅឱ្យពុទ្ធបរិស័ទជ្រកភ្លៀង។ ម្យ៉ាងដែរ ប្រសិនបើអាចធ្វើទៅរួច។ ថវិកាអត់មានចំណោទទេគឺចៅហ្វាយក្រុងចេញ។ ចាំពិភាក្សាគ្នាក្រោយ។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំនឹងបំពេញប្រគេនចំពោះសម្ដេចនិងទីអារាមនៅទីនេះដើម្បីឱ្យស័ក្តិសមទៅជាវត្តផងនិងជាសាកលវិទ្យាល័យផង។ អ្នកដែលអង្គុយនៅខាងក្នុងបេតុងឬស្អី? មានបេតុងហើយ ប៉ុន្តែគ្រាន់ថាតើត្រូវការដំបូលឬអត់ដើម្បីរៀបចំដំបូល។ ឧទាហរណ៍ថាត្រូវមានកង់ផ្ញើដាក់នៅកន្លែងហ្នឹង បើជ្រុលធ្វើបុណ្យហើយ ត្រូវធ្វើឱ្យចប់ចុងចប់ដើម។ ទាន់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំនៅធ្វើនាយករដ្ឋមន្រ្តី។ បើខ្ញុំករុណាខ្ញុំឈប់ធ្វើនាយករដ្ឋមន្រ្តី ព្រះតេជព្រះគុណត្រូវបិណ្ឌបាតនាយករដ្ឋមន្រ្តីក្រោយហើយ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ មិនទាន់ទៅណាទេ។ បើទោះបីថា មិនធ្វើនាយករដ្ឋមន្រ្តីក៏នៅតែគ្រប់គ្រងនយោបាយកម្ពុជាដែរក្នុងឋានៈជាមេដឹកនាំគណបក្សប្រជាជន។
(១៥) គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅលេខរៀង១៨
ឥឡូវបានលេខ១៨ ផង។ សម្ដេចអ្នកទៅចាប់ឆ្នោតស្រាប់ហើយ មិនមែនចាប់ប៉ះលេខ១ ឬលេខ២ អីទេ ចាប់ចំលេខ១៨ តែម្ដង។ ៨ បូក ១ ចេញ ៩។ ហ្នឹងជាហុងស៊ុយ។ ហ្នឹងស្រួលមួយទៅ។ មួយទៀត គឺស្រួលរកណាស់។ ប្រាប់ថា(គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅ) លេខ១៨ ខាងស្ដាំដៃ ជ្រុងចុងក្រោយគេ … ស្រួលណាស់។ ទេវតាបាចផ្កា ស្រួលរកណាស់។ និយាយរឿងគណបក្សបន្ដិចទៅចុះ ព្រោះចាប់ឆ្នោតពីម្សិល។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ រវល់ដង្ហែព្រះករុណា(ព្រះមហាក្សត្រ)យាងទៅប្រទេសឥណ្ឌា។ ប្រពន្ធខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំទៅវិញទេដែលបានដឹងរឿង។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ អត់បានដឹងភ្លាមៗទេ។ ត្រឡប់មកវិញ(ឯកសារ)លើតុច្រើន។ មិនទាន់បើកមើលទូរស័ព្ទអីទេ គឺចេះតែស៊ីញ៉េ។ រួចពីហ្នឹងទៅ អត់ទាន់បើកមើលទូរស័ព្ទទៀត។ ជួនកាលបើកមើលទូរស័ព្ទមុនពេលបាយ ចត់បាយតែម្ដង។ អញ្ចឹងផ្អាកសិន។ ទៅបាយសិន។ ស្រាប់តែគេបញ្ចាំងតាមទូរទស្សន៍ … ស្រាប់តែភរិយារបស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំថា ប៉ះលេខ១៨ ហុងស៊ុយល្អតែម្ដង ៩គ្រាប់។ ហ្នឹងសំខាន់លើប្រជាពលរដ្ឋជ្រើសរើសនោះទេ។
(១៦) សំរេចធ្វើអន្តេវាសិកតេជោសន្តិភាព ប្រគេននិងជូននិស្សិតស្នាក់នៅ
បញ្ហានៅសេសសល់។ ទី១ ឯកឧត្តម ឃួង ស្រេង គឺទទួលបន្ទុកលើបញ្ហាទាក់ទិនជាមួយនឹងរឿងចាក់បេតុង និងធ្វើផ្លូវ។ ឯឧត្តមសេនីយ ខេង សុមេធ ខាងផ្នែកអគារ។ ចាំមកពិភាក្សាដីកន្លែងណាដែលអាចធ្វើបាននោះ។ អគារសិក្សា អន្តេវាសិកតេជោសន្ដិភាព ទំហំអគារ ៦.៣ គុណ ៤៣ កម្ពស់ ៥ជាន់ មានចំនួន ៣៥បន្ទប់។ ចំណាយទឹកប្រាក់សាងសង់កុំទាន់អាល់គិត។ នេះគឺឃើញថា ៥៥ម៉ឺនហើយ ប៉ុន្តែចង់សាងសង់នៅឯណេះវិញ នៅដីខាងក្រោយ។ រូបនេះជាអគារតេជោសន្ដិភាព។ គម្រោងហ្នឹង គូរប្លង់រួចហើយអញ្ចឹង។ ឆ្លាតណាស់។ ដោយសារតែឃើញអតីតកូនសិស្សលោកឆ្លាត បានជាលោកគ្រូឆ្លាតដែរ។ រៀបចំហើយៗនេះ។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ សម្រេចចិត្តធ្វើប្រគេននិងជូននិស្សិតស្នាក់នៅ។ សូមឱ្យឯកឧត្តម ខេង សុមេធ មកចាប់ផ្ដើមការដ្ឋានតែម្ដង។ សូមឱ្យសម្ដេចរៀបចំបើកការដ្ឋាន ក្រុងពាលីអីប្រគេនថ្វាយសម្តេចតែម្តងទៅ។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ព្រមហើយ។ ឥឡូវក្រុមគ្រឿងចក្រ ក្រុមវិស្វកម្មគេចុះមកគឺក្រុងពាលីដើម្បីរៀបចំកសាងតែម្តងទៅ។ អញ្ចឹងខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ចាត់ទុកថាបើកការដ្ឋានមុនពេលក្រុងពាលីទៅចុះ។
(១៧) មិនស្ទាក់ស្ទើរនឹងវិនិយោគលើវិស័យអប់រំ ការបម្រើសុខភាពមនុស្ស ដើម្បីប្រទេសជាតិរីកចម្រើន
ត្រូវតែធ្វើ។ នេះជាការចាំបាច់។ នេះជាការខិតខំមួយ ដើម្បីជម្រុញឲ្យនិស្សិតក្រីក្ររបស់យើងមានទីកន្លែងស្នាក់នៅ។ ជាការល្អហើយដែលបានលៃទុកនូវអន្តេវាលសិកសម្រាប់និស្សិតក្រីក្រ។ បើមិនអញ្ចឹងទេ និស្សិតក្រីក្រ ទៅជ្រកនៅកន្លែងនេះបន្តិច ជ្រកនៅកន្លែងនោះបន្តិចគឺជាការលំបាក។ កន្លែងនេះទៀត ក៏សុទ្ធតែទទួលនិស្សិតក្រីក្រនោះឯងភាគច្រើន។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ថ្ងៃនេះរឿងឲ្យតែទាក់ទងការចំណាយលើបញ្ហាវិស័យអប់រំ យើងអត់គួរស្ទាក់ស្ទើរទេ ទាក់ទងនឹងការបម្រើរបស់សុខភាពមនុស្ស យើងអត់គួរស្ទាក់ស្ទើរជាមួយនឹងការវិនិយោគទេ នេះជាបំណងប្រាថ្នាសម្រាប់ប្រទេសជាតិរបស់យើងមានការរីកចម្រើន។ ថ្ងៃស្អែក ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំនឹងសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់នូវស្ពានឆ្លងកាត់ទន្លេ។ អញ្ចឹងនៅមានបិទបើកទៀត។ ចាំមើលសិន។
(១៨) យល់ព្រមបញ្ចូលជាមន្ត្រីក្របខណ្ឌក្រសួងធម្មការ២៨ រូប និងមន្ត្រីសង្ឃចំនួន៣ អង្គ
សំណើសុំចម្រើនពរបិណ្ឌបាតបញ្ចូលមន្ត្រីក្របខណ្ឌចំនួន ២៨ រូប និងស្នើសុំតែងតាំងមន្ត្រីសង្ឃចំនួន ៣ អង្គ ដែលបម្រើការងារនៅពុទ្ធិកវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា។ អញ្ចឹងមន្ត្រីក្របខណ្ឌនៅហ្នឹងស្រាប់? អត់មានជម្រើសក្រៅតែពីយល់ព្រម។ សុំរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងធម្មការនិងសាសនា យកទៅធ្វើការជាមួយក្រសួងមុខងារសាធារណៈ ដើម្បីបញ្ចូលមន្ត្រីនៅទីនេះចំនួន ២៨ ហើយស្នើតែងតាំង៣ ព្រះអង្គនេះ ទៅតាមរយៈក្រសួងធម្មការ ឯខាងផ្នែកស៊ីវិលគឺត្រូវចុះបញ្ជី។ ហ្នឹងទៅជាមន្ត្រីរបស់ក្រសួងធម្មការវិញ ក៏ប៉ុន្តែបញ្ចូលឲ្យមកធ្វើការនៅនេះ ទើបត្រូវ។ ហ្នឹងគឺជារចនាសម្ព័ន្ធ។ ត្រូវហើយ។ អញ្ចឹងឥឡូវរៀបចំទៅតាមអ្វីដែលយើងធ្លាប់រៀប ប៉ុន្តែបានសេចក្តីថា ២៨ នាក់នោះ យើងបញ្ចូលជាមន្ត្រីក្របខណ្ឌក្រសួងធម្មការ ប៉ុន្តែបម្រើការងារនៅសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីនៅទីនេះ។ ក្រៅពីនោះបែបបទស្អីៗគឺរៀបចំជាមួយនឹងរដ្ឋមន្ត្រីមុខងារសាធារណៈ។
(១៩) នាយករដ្ឋមន្ត្រីជាឋានៈខ្ពស់បំផុតក្នុងអង្គនីតិប្រតិបត្តិ
អ្នកខ្លះថា លោក ហ៊ុន សែន អំណាចខ្ពស់។ បើយើងធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រី បើនិយាយពីអង្គនិតីប្រតិបត្តិ វាមានកន្លែងណាដែលខ្ពស់ជាងនាយករដ្ឋមន្ត្រីទៀត។ បើនាយករដ្ឋមន្ត្រីរវល់ទៅសុំយោបល់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមុខងារសាធារណៈ វាមិនមែនជានាយករដ្ឋមន្ត្រីឯណា។ យើងមិនជាអនុរដ្ឋមន្ត្រីទៅវិញ។ គេឲ្យយើងធ្វើកន្លែងធំហើយ យើងសម្រេចទៅ។ អញ្ចឹងបានមានពេលខ្លះ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ទៅប្រជុំជាមួយនឹងប្រទេសនានា ឡើងដល់កំពូលហើយទល់មុខគ្នា ប្រធានាធិបតីនិងនាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដល់កំពូលហើយថារឿងហ្នឹងប្រគល់ទៅឲ្យក្រសួងសិក្សា។ ក្រសួងសិក្សារួចហើយហ្នឹង មកជជែកគ្នានៅសម្រេចចុងក្រោយ ដល់មានភាពស្ទាក់ស្ទើរបញ្ជូនទៅក្រោមវិញ។ ឡើងចុះនៅត្រង់ហ្នឹង។ របៀបចាត់ការរបស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ គឺបើថាខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ស្ទាក់ស្ទើរ អាហ្នឹងមានរឿងស្ទាក់ស្ទើរដែរ មិនមែនថាគ្មានទេ ប៉ុន្តែនេះរឿងនៅលើគោកសោះ ដូច្នេះពន្យារក៏មិនបាន។ អស់ហើយ។ អស់សំណុំរឿងហើយ?
អរគុណណាស់បានភ្ជាប់និស្ស័យជាមួយព្រះអង្គនៅក្នុងការកសាងប្រទេស នៅក្នុងរយៈពេលកន្លងទៅនេះ។ នេះជាសមិទ្ធផលរួមរបស់ប្រទេសជាតិរបស់យើង … បានសេចក្តីថា អគារនេះមានប្លង់រួចទៅហើយ។ អញ្ចឹងទេ ខាងផ្នែកវិស្វកម្មមកធ្វើតាមគំរូហ្នឹងបណ្តោយ។ អញ្ចឹងទេ ខេង សុមេធ ថ្ងៃហ្នឹងអត់មកទេ ប្រហែលជាមិនស្រួលចុះទៅមើលកន្លែងសាងសង់អគារនៅក្រាំងម្កាក់នៅទេ នៅអង្គស្នួលក៏មិនដឹង ព្រោះបានទទួលសាររបស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ។ តែកាលណាបានអីមក ត្រូវតែចែករំលែកឲ្យភ្លាមៗ។ ខេង សុមេធ ទទួលមុន ហង់ ជួនណារ៉ុន ទទួលក្រោយ។ ប៉ុន្តែ ហង់ ជួនណារ៉ុន បានទៅដល់កន្លែងនោះមុន។ យើងអាចដោះស្រាយបានបញ្ហា ទាក់ទងនឹងកង្វល់របស់សម្តេច ក៏ដូចជាសាកលវិទ្យាល័យ ក៏ដូចជាវិទ្យាល័យនៅឯអង្គស្នួលដែរ។ (គិតថាបញ្ចប់ការថ្លែងសង្កថាហើយ) ដោយសារខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ និយាយច្រើនពេកហើយ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
ថ្ងៃនេះទួលបង្គំខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ បាននាំមកសម្រាប់សហភាពសហព័ន្ធយុវជនកម្ពុជាចំនួន ១០០ នាក់ ក្នុងម្នាក់ៗថវិកាចំនួន ២ ម៉ឺនរៀល។ ជូនសាមណនិស្សិត និងនិស្សិតកំពុងសិក្សា ចំនួន ៣,១២០ នាក់/អង្គ ក្នុងម្នាក់ៗថវិកា ៥ ម៉ឺនរៀល។ ជូនសាស្ត្រាចារ្យចំនួន ៣៣៧ អង្គ/នាក់ ក្នុងម្នាក់ៗថវិកា ១០ ម៉ឺនរៀល។ ជូននិស្សិតស្នាក់នៅក្នុងវត្ត ចំនួន ៧៩ នាក់ ក្នុងម្នាក់ៗថវិកា ៥ ម៉ឺនរៀល។ ជូនក្រុមគ្រូពេទ្យប្រចាំការក្នុងអង្គពិធីចំនួន ៣ លានរៀល។ ជូនពុទ្ធិកសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា ថវិកា ១០ លានរៀល។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ជឿថា ៧៩ នាក់ដែលជានិស្សិតស្នាក់នៅក្នុងវត្តសប្បាយជាងគេ ព្រោះអ្នកទាំងហ្នឹងយ៉ាងណាក៏មានមួយផ្នែកមិនបន្តស្នាក់នៅតាមកុដិទេ គឺមានមួយផ្នែកអាចមកនៅអគារនេះតែម្តង។ យើងកសាងមិនជាប្រើពេលយូរដែរទេ ឥឡូវបច្ចេកទេសជាន់នេះ ហើយដូចជានៅកន្លែងនេះ ដូចជាយើងកសាងនៅឆ្នាំ ២០២២ បានសេចក្តីថាហើយ។ ដូច្នេះអគារសម្រាប់និស្សិតអន្តេវាលសិកនេះក៏មិនប្រើពេលមិនជាយូរទេ។ ជាថ្មីម្តងទៀត ទូលបង្គំខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ សូមអរគុណចំពោះសម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជ សម្តេចព្រះតេជព្រះគុណ ព្រះសង្ឃគ្រប់ព្រះអង្គ អរគុណសម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ដែលបានអញ្ជើញចូលរួមនៅក្នុងឱកាសនេះ។ អរគុណចំពោះសាស្ត្រាចារ្យនិងនិស្សិតទាំងអស់ដែលបានចូលរួមអបអរសាទរចំពោះសមិទ្ធផលថ្មី នៅក្នុងសាកលវិទ្យាល័យព្រះសីហមុនីរាជា ដែលយើងសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់នូវអគារសម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជ បួរគ្រី។ ហើយជាមួយនឹងការអបអរសាទរទាំងនេះ ទូលព្រះបង្គំខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ សូមថ្វាយព្រះពរ ប្រគេនពរ និងជូនពរចំពោះសម្តេចព្រះតេជព្រះគុណ ព្រះសង្ឃគ្រប់ព្រះអង្គ សម្តេចឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រីសូមប្រកបដោយពុទ្ធពរ និងពរ ៥ ប្រការ អាយុ វណ្ណៈ សុខៈ ពលៈ និងបដិភាណៈ កុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ។ សូមអរព្រះគុណ៕
************
Selected Comments Samdech Techo Hun Sen,
Inaugural Adlib Address to the Inauguration of the Sihamoni Raja Buddhist University
[Unofficial Translation]
(1) There is Samdech Akka Moha Sena Padei Techo building in Sihamoni Raja Buddhist University
I am very grateful and I just learnt it last night that there is a building in this university named after Samdech Akka Moha Sena Padei Techo. Probably it is the building that I came for the inauguration previously and Samdech (Preah Sangkhareach Bour Kry) named it after me. I deeply thank Samdech very much. More so the building stands in this location next to the building of Samdech Preah Akka Moha Sangkhareach […]
(2) Oknha Association raised funds to help build Sihamoni Raja Buddhist University
I asked Samdech Preah Moha Sangkhareach Bour Kry, how much would the construction of the Sihamoni Raja Buddhist University cost? US$ 1,999,999, one dollar short to cost two million – Samdech Preah Moha Sangkhareach Bour Kry replied. I then foresee that if there is a lack of (financial) support, we will not know when it will be ready. When I finished my turn to offer alms to the monks (in the Royal Palace), I told HM the King and the Queen Mother that there might be a need for me to raise money to build it as this is to carry the King’s name. I sent my first contribution of USD 300,000 to Samdech (Preah Moha Sangkhareach Bour Kry). After that I called the president of the Oknha Association – Ly Yong Phat, and asked him to help. He raised the money and we finished building it […]
(3) The Sihamoni Raja Buddhist University emerges through the art of sharing
The problem lies in the need to train quality human resources. The school really lacks a building. (This achievement is made possible by) promoting through the art of sharing. We did not use state funds to build it. I have my method that I have used before. It is nothing new. The art of sharing or the culture of sharing has been around for a long time in our country. The construction of temples, the construction of schools from the past to the present continues with the participation of the philanthropists. In some places we also use the national budget, in some places we use the money from philanthropists […]
(4) The Sihamoni Raja Buddhist University approved for doctoral studies
Naming the Sihamoni Raja Buddhist University (SRBU), (the university provide studies) not only for the monks. Male and female students came to study here. (The Sihamoni Raja Buddhist University) is also receiving approval from the Ministry of Education, Youth and Sports, as well as the Ministry of Cult, who jointly signed a letter approving the study to the doctorate degree […] we require the promotion of quality training. (I have a suggestion that) one way to ensure it is to recruit talented and experienced professors to be doctoral supervisors in the study […] the Minister of Education, Youth and Sports has to pay attention to the selection of doctoral supervisors and the dissertation committee […]
(5) The 18-March-1970 coup was a political mistake and beginning of destruction
We cannot lack human resources. To develop a country, we have to have enough human resources. We have bad experiences – the first is the war and the second is the destruction of human resources – which makes countries rich in natural resource become poor, while countries with little or none natural resources become rich because – firstly, their politics is right and secondly, they have human resources […] for us, we had political mistakes and we lacked human resources. What is the political mistake? the coup d’état of March 18, 1970, overthrowing King Norodom Sihanouk, was the beginning of destruction […] if Preah Norodom Sihanouk was allowed to continue to lead our country, even if the the country would still be slowed down by war in South Vietnam and some instability along the borders, it was obvious that peace was there in the country. Despite the disturbance of the Khmer Rouge, the Khmer Khieu (blue) in this/that area, the country was generally developing at that time […]
(6) To prioritize education, budget must be allocated to the education sector
Improving the quality of training is a big issue, requiring the Ministry of Education, Youth and Sports to continue the reform, especially the Accreditation Committee […] we have pushed financial management to a new stage as we have just moved out of the budget phase linked to the policies. Even if we enter a new phase, we will not give up the policy-linked budget. If the policy prioritizes education and health, the budget must have a large share in education and health. This is called the budget linked to the policy. If the policy is oriented towards any priority, the budget allocation is oriented towards that goal […]
(7) Even not the Prime Minister, still controls Cambodian politics as CPP leader
(We have to) prepare a place for the Buddhist parishioners to take shelter in the rain […] The budget is not a problem, the (Phnom Penh) Mayor will take care of it. We will discuss about it further. I will provide for the Samdech (Preah Moha Sangkhareach Bour Kry) and the temple here to be worthy of both a pagoda and a university […] once we are doing merit for Buddhism, we must take care of it from start to finish. Let us take care of this as I am still the Prime Minister. If I stop being the Prime Minister, the Buddhist monks here will have to talk to the next Prime Minister for further help. However, I have not gone anywhere yet. Despite not being prime minister, I will still manage Cambodian politics as the leader of the CPP […]
(8) No hesitation to invest in education, human health for the progress of the nation (That is something we) must do. This is necessary. This is an effort to provide accommodation for poor students. It is good to have a dormitory for poor students. Otherwise, they will have to take shelter here a little and there a little. It is difficult. This place accepts most the poor students […] we should not hesitate to spend on education issues and/or human health related services. We should not hesitate in making investments. This is the desire of the nation for progress […] some say that Hun Sen has high power. When one becomes the Prime Minister, in terms of the executive branch, would there be anywhere else higher than the Prime Minister? […]./.
