៩- ល្បែងប្រជាប្រិយខ្មែរ | ល្បែងបិទពួន |
ល្បែងបិទពួន ជាល្បែងម៉្យាងដែលពួកកុមារាកុមារីជំទង់ៗ តែងលេងកម្សាន្ដសប្បាយនៅពេលរាត្រី ខែភ្លឺ ល្បែងនេះគេលេងគ្មានកំណត់ខែណា ឬរដូវណាទេ នៅខែណា រដូវណាក៏បាន ឱ្យតែមានពេលលំហែ ហើយគ្មានកំណត់ចំនួនមនុស្សឡើយ ។ វិធានការនៃការលេងនេះ គឺពួកម្ខាងអ្នកពួន ពួកម្ខាងទៀតអ្នកដើររក កាលរកឃើញគេដញចាបពួន ដើម្បីញៀច (មួលស្លឹកត្រចៀក) ។
សកម្មភាពរបស់អ្នកលេង ដូចរូបភាពនេះ៖
របៀបលេង មុខដំបូង គេបបួលកុមារាកុមារីដែលមានអាយុប្រមាណស្របាលៗគ្នា ឱ្យបានច្រើនប្រមាណ ៥ឬ ១០ នាក់ឡើងទៅ ស្រេចតែមានគ្នាតិចឬច្រើន ចែកជាពីរផ្នែកស្មើគ្នា ស្រីម្ខាងប្រុសម្ខាង ឬលាយចម្រុះគ្នា ទាំងស្រីទាំងប្រុស ឬក៏សុទ្ធតែប្រុស សុទ្ធតែស្រីក៏បាន ។ គេកំណត់កន្លែងណាមួយ ដែលមានភាពដ៏ស្រឡះ ឱ្យ ឈ្មោះថា “ទី” ហើយគេឱ្យពួកម្ខាងទៅពួននៅទីដទៃ គឺត្រូវពួនរបៀបណាកុំឲ្យពួកម្ខាងទៀតរកឃើញបានដោយ ងាយ ពួកម្ខាងទៀតឈរធ្មេចភ្នែកឬបិទភ្នែកនៅក្នុងទី។
ត្រណមរបស់ពួកនេះ នៅត្រង់ធ្មេចភ្នែក គឺគេសន្យាគ្នាថា អ្នកណាលួចមើលពួកគេអ្នកពួន ឱ្យដឹងថាគេពួនត្រង់នេះត្រង់នោះ នឹងត្រូវស្អុយភ្នែក ។ ចំនួន ២-៣ នាទី ទើបពួក អ្នកនៅក្នុងទីបើភ្នែកឡើងស្រែកថា “ បើកគ្របបាយ កំចាយរក អ្នកមិនមក អញរកឃើញ ” ហើយក៏ចាត់ម្នាក់ រើសរកអ្នកណាមានមាឌធំបន្តិច ក្នុងបណ្តាពួកអ្នកនៅចាំទីនោះ ឲ្យនៅចាំទីការពារ កុំឲ្យពួកអ្នកទៅពួនរត់មកចូលទី បាន សល់ប៉ុន្មានឲ្យដើររកគ្រប់ទីកន្លែងដែលកំបាំងៗ ។ បើអ្នកណាមួយឃើញអ្នកពួកណាម្នាក់ក៏នាំគ្នាដេញចាប់ ញៀប បើដេញចាប់ញៀចបាន ឈ្មោះថា ស្អុយ បើមិនបាន អ្នកពួននោះរត់ចូលទីបាន ឈ្មោះថាបបានរួចខ្លួន មិនត្រូវដេញញៀចគេទេ ប៉ុន្តែពួកអ្នកនោះ បើចូលទី ហើយត្រូវស្រែកឱ្យខ្លាំងៗថា “ចូលទី” បើមិនស្រែកទេគេមាន អំណាចញៀចបានទៀត ។
លុះអ្នកដើររក រកឃើញពួកអ្នកពួនអស់ហើយ ឬបើមិនទាន់ឃើញអស់គេខំដើររកឲ្យ ទាល់តែបានឃើញ ទោះបីញៀចបាន ឬក៏មិនបានក៏ដោយ មកជួបជុំហើយ គេក៏និយាយប្រាប់អ្នកទាំងអស់គ្នា (ទាំងពីរផ្នែក) ថា ពួកគេញៀចបានប៉ុណ្ណានាក់តាមដែលគេញៀចបាន រូចហើយពួកអ្នកនៅចាំទីមុននោះទៅពួន វិញ ឯពួកអ្នកមុនត្រូវនៅចាំក្នុងទី ហើយដើររកគេ ផ្លាស់ប្តួរគ្នាតែរបៀបនេះរហូតដល់ពេលឈប់លេង ។
ក្នុងការផ្លាស់ប្តួរគ្នានេះ គឺទៅពួនម្តងមួយផ្នែក រូចហើយបើពួកខាងម្ខាងញៀចគេបាន ៣-៤ នាក់ ដល់ពួក ម្ខាងទៀតញៀចគេវិញបានតែ ២-៣នាក់ ពួកនោះឈ្មោះថាចាញ់គេ ។
តាមរបៀបអ្នកស្រុកខ្លះ គេលេងប្លែកពីនេះបន្តិច គឺគេប្រមូលអ្នកស្ម័គ្រលេងទាំងប៉ុន្មានមកឈរដំកង់ ហើយ ម្នាក់ផ្តើមសូត្រថា “ត្រៃត្រក ត្រៃត្រេង” ឬថា “កាច់ស្លឹកឫស្សី សំដីល្ង ខែចែត្រពេញបូណ៌លោកឱ្យលោកលេងពួន លេងខែណា លេងខែដូងព្រះ កាច់សន្ទះមហាទង់ដែង អញ្ចែងអញ្ចាច់ អញ្ចែងចង្វាក់ អអ៊ឺតអន្ទង អំពងអំពួន ប្រពន្ធ ចៅហ្វាយ” ។ ក្នុងការសូត្រពាក្យទាំងនេះ គេចង្អុលបណ្តើរទៅចំខ្លួនមនុស្សម្នាក់ៗ គឺមួយមាត់ចង្អុលម្នាក់ៗ បើអស់ ចំទៅលើរូបអ្នកណា អ្នកនោះត្រូវរត់ទៅរកកន្លែងពួន រូចធ្វើដូចមុនទៀតរហូតដល់សល់តែម្នាក់ក្រោយគេ ទុកជា អ្នកនៅចាំទី ។ កាលណាអ្នកពួកស្រែកថា “រូច” អ្នកចាំទីដើរតាមរកញៀច បើញៀចបាននរណាមួយ ត្រូវប្តូរអ្នកនោះ មកចាំទីម្តង ឯអ្នកចាំទីមុនត្រឡប់ទៅពួនវិញ ។ តែញៀចម្តងបានតែមួយនាក់ទេ ទោះជាគេពួននៅជិតគ្នាក៏ដោយ ហើយបើខុសពីត្រណមនេះគេទុកជាស្អុយ គេរៀបចំលេងសាជាថ្មីម្តងទៀត ធ្វើតែយ៉ាងនេះបន្តៗទៅ ។ ប្រសិនជា យូរពេលហើយនរណាមួយគេខ្ជិលពួន អាចរត់គេចពីភ្នែកអ្នកចាំទីមកអង្គុយត្រង់ទីក៏បាន ចាំគេញៀចបាននរណា ថ្មីទៀត សឹមទៅពួនម្តងទៀត ។ កាលណាអ្នកណាម្នាក់ចង់ឈប់លេងត្រូវស្រែកឲ្យរហ័សថា “ បើកបាយក្រហាយ ទឹក អ្នកណាមិនមកឈ ប់លេង ” បើគេស្រែកដូច្នេះរួច អ្នកចាំទីគ្មានសិទ្ធិញៀចគេទៀតទេ ។
ល្បែងនេះ ជាល្បែងអាចចាត់ចូលក្នុងពួកកីឡាហាត់ប្រាណបាន ត្រង់ការរត់ ការស្ទុះ ការលោត ការដេញ៕