(វីដេអូ) សម្រង់ប្រសាសន៍សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត, ព្រែកជីកហ្វូណន-តេជោ អាចនឹងបើកការដ្ឋាននៅចុងឆ្នាំ២០២៤ ឬយូរបំផុតឆ្នាំ២០២៥, ទោះមិនមានលុយពីបរទេស ក៏កម្ពុជាអាចសង់បានដែរ !
ដើម្បីចូលរួមជំរុញយុទ្ធនាការ “សហគ្រាសមួយជាសហគមន៍សុខសាន្តមួយ” ឱ្យក្លាយទៅជាចលនាជាតិមួយនៅនឹងកន្លែង ខ្ញុំសូមផ្តល់អនុសាសន៍ណែនាំមួយចំនួន ដល់ក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ ដូចខាងក្រោម៖
១. ត្រូវពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងលិខិតបទដ្ឋានពាក់ព័ន្ធវិស័យការងារ ដោយចាត់វិធានការយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់តាមច្បាប់ គ្មានការលើកលែង ចំពោះម្ចាស់សហគ្រាស គ្រឹះស្ថាន ដែលមិនអនុវត្តតាមច្បាប់ និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យការងារ។
២. ត្រូវបន្តដឹកនាំយន្តការអធិការកិច្ចអន្តរក្រសួង ដោយកំណត់ធ្វើឡើងតែម្ដងគត់ក្នុង ១ ឆ្នាំ លើគោលដៅតែមួយ កុំឲ្យមានភាពសាំញ៉ាំ កុំឲ្យទៅធ្វើអធិការកិច្ចច្រើនដង បង្កើតភាពលំបាកដល់ក្រុមហ៊ុន មួយឆ្នាំធ្វើតែម្ដង ធ្វើជាមួយគ្នាទៅ ជាជាងទៅច្រើនគ្នា។ លើកលែងតែមានបណ្ដឹងពីបងប្អូនកម្មករ និយោជិត ឬមានឧបទ្ទវហេតុណាមួយកើតឡើង និងធ្វើវិជ្ជាជីវូបនីយកម្មអធិការការងារ និងបណ្តុះបណ្តាល វាយតម្លៃ ដើម្បីផ្ដល់នីតិសម្បទានគរបាលយុត្តិធម៌ និងផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលច្បាប់ និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តពាក់ព័ន្ធវិស័យការងារ។
៣. ត្រូវសហការគ្នាជាមួយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីសិក្សាលទ្ធភាពបង្កើតរបបធានារ៉ាប់រងផលប្រយោជន៍របស់កម្មករ និយោជិត នៅពេលរោងចក្របិទទ្វារ ឬដួលរលំ នៅក្រោមបេឡាជាតិសន្តិសុខសង្គម នៃក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ ដែលត្រូវអនុវត្តតែក្នុងវិស័យវាយនភណ្ឌ កាត់ដេរ ផលិតស្បែកជើង និងផលិតផលិតផលធ្វើដំណើរ និងកាបូប។
៤. ត្រូវពិភាក្សាជាមួយដៃគូពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីបន្តគាំទ្រដំណើរការរបស់ក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្តាល ដែលជាយន្តការត្រីភាគី ក្នុងការដោះស្រាយវិវាទការងារក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ប្រកបដោយតម្លាភាព ប្រសិទ្ធភាព ឯករាជ្យ និង ទទួលបាននូវជំនឿទុកចិត្តពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ។ ទន្ទឹមនេះ ក្រសួងត្រូវពិនិត្យរៀបចំក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្តាល និងមូលនិធិក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្តាលទៅជាស្ថាប័នជាតិមួយ ដែលមានទីកន្លែងការងារសមរម្យ និងមានប្រភពមូលនិធិពិតប្រាកដមួយ ដើម្បីធានានិរន្តរភាព ក្នុងការអនុវត្តតួនាទី ភារកិច្ច ប្រកបដោយក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ កាន់តែច្បាស់ និងមានវិសាលភាពទូលំទូលាយ។
៥. ត្រូវបន្តយកចិត្តទុកដាក់អនុវត្តអនុសាសន៍គន្លឹះទាំង ១០ ចំណុច របស់ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងអនុសាសន៍ ១០ ចំណុច ដែលខ្ញុំបានដាក់ចេញកាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ កន្លងទៅ ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់បន្តទៀត។
៦. ត្រូវបន្តរៀបចំកម្មវិធីជួបជុំសំណេះសំណាលរបស់ខ្ញុំ ជាមួយបងប្អូនកម្មករ និយោជិត ទាំងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធ និងក្រៅប្រព័ន្ធ ដើម្បីចុះសួរសុខទុក្ខ និងដោះស្រាយសំណូមពររបស់បងប្អូនកម្មករ និយោជិត។
ទន្ទឹមនេះ ខ្ញុំសូមផ្ដល់អនុសាសន៍ដល់ម្ចាស់សហគ្រាស គ្រឹះស្ថាន ប្រតិភូបុគ្គលិក និងសហជីព ដូចខាងក្រោម៖
១. ត្រូវចូលរួមអនុវត្តច្បាប់ និងពង្រឹងវប្បធម៌អនុលោមភាពតាមច្បាប់។
២. ត្រូវខិតខំពង្រឹងសមត្ថភាព និងការយល់ដឹងអំពីច្បាប់ និងលិខិតបទដ្ឋានពាក់ព័ន្ធក្នុងវិស័យការងារ ដើម្បីបំពេញតួនាទីប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ និងមានតម្លាភាព ក្នុងការការពារសិទ្ធិ និងអត្ថប្រយោជន៍ស្របតាមច្បាប់។
៣. ត្រូវចាត់ទុករោងចក្រ ជាឆ្នាំងបាយរួមរបស់បងប្អូនកម្មករ និយោជិត និងនិយោជក។
[ផ្ដើមសេចក្ដីអធិប្បាយ៣]
(៣៤) ព្រែកជីកតេជោហ្វូណន មិនមែនជាប្រយោជន៍សំរាប់ត្រកូលហ៊ុន តែបង្កើតដោយប្រជាពលរដ្ឋនិងមន្រ្តីរាជការ ដែលបានសិក្សាលំអិតជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ
មុននឹងបញ្ចប់ ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណចំពោះឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តី ក៏ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទូទាំងប្រទេស ដែលបានចេញសារគាំទ្រយ៉ាងផុសផុលទាក់ទងទៅនឹងគម្រោងព្រែកជីកតេជោ–ហ្វូណន។ ប្រជាពលរដ្ឋទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស គ្រប់និន្នាការនយោបាយបានចេញសារគាំទ្រដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យកម្ពុជាមានច្រកដើម្បីដកដង្ហើមខ្លួនឯង ពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ចយើង តាមរយៈការកសាងនូវព្រែកជីកហ្វូណននេះ។ រឿងនេះខ្ញុំបានលើកច្រើនដងលើវេទិកា តាំងពីមុនបោះឆ្នោត ក្រោយបោះឆ្នោត ហើយកាលពីថ្ងៃ២៦(មេសានេះ) សម្តេចតេជោលោកមានប្រសាសន៍ច្បាស់ ទៅលើកាងារនេះ។ វាមិនមែនជាផលប្រយោជន៍សម្រាប់ត្រកូល ហ៊ុន ទេ។ ត្រកូល ហ៊ុន គ្រាន់តែជាអ្នកបានចូលរួមនៅក្នុងការជួយផ្តួចផ្តើមគំនិតនិងធ្វើការងារនេះ។ សម្តេចតេជោ បានផ្តួចផ្តើមនូវគំនិតនេះ។ ឥឡូវខ្ញុំនឹងបន្តធ្វើឲ្យគម្រោងនេះ ដើម្បីចេញជារូបរាងជូនប្រជាពលរដ្ឋយើង។ មិនមែនបង្កើតដោយខ្ញុំទេ បង្កើតដោយប្រជាពលរដ្ឋយើង មន្រ្តីរាជការរបស់យើង បន្ទាប់ពីបានខិតខំសិក្សាដោយលម្អិតនៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំនេះ ដោយឯកឧត្តម ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ស៊ុន ចាន់ថុល និងថ្នាក់ដឹកនាំរបស់យើងជាច្រើន។
(៣៥) ព្រែកជីកហ៊្វូណនតេជោ ស្ថិតនៅលើដៃទន្លេមេគង្គ ជាសិទ្ធិស្របច្បាប់របស់កម្ពុជា
កន្លងទៅ មានការវិភាគច្រើន និងលើកមិនចេះចប់ដោយមជ្ឈដ្ឋានកាសែតបរទេសមួយចំនួន អំពីថាតើគម្រោងនេះប៉ះពាល់ស្អីខ្លះដល់បរិស្ថាន? វាប៉ះពាល់ស្អីខ្លះទៅដល់ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ? ខ្ញុំចេះតែឆ្ងល់។ កម្ពុជាអ្វីក៏ជាប្រទេសពិសេសម្ល៉េះ? ប្រទេសផ្សេងនៅតាមដងទន្លេមេគង្គធ្វើប្រឡាយ ធ្វើទំនប់ ធ្វើវារីអគ្គិសនី គ្មានអ្នកណាចាប់អារម្មណ៍។ គ្រាន់តែកម្ពុជាធ្វើព្រែកមួយ នៅលើដៃទន្លេ ក៏គេចង់ហៅទៅសួរចម្លើយ។ កាសែតមួយៗ ថាកម្ពុជាត្រូវតែឆ្លើយអ្នកនេះឆ្លើយអ្នកនោះ។ អត់ទេ! សិទ្ធិស្របច្បាប់របស់កម្ពុជាដើម្បីផលប្រយោជន៍កម្ពុជាត្រូវតែធ្វើ។ មានអ្នកវិភាគខ្លះនៅវៀតណាមក្តី មានចុះផ្សាយនៅកាសែតអាមេរិក នៅសិង្ហបុរីនៅអីក្តី បង្ហាញកង្វល់ថា ព្រែកជីកនេះធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន។ សំណួរសួរថា កម្ពុជាអត់ខ្វល់ទេអី? (បើមានផលប៉ះពាល់) ដែលប៉ះមុនគេគឺប៉ះស្រុកខ្មែរហ្នឹងឯង ប៉ះប្រជាជនជាង ៣ លាននាក់នៅទិសនិរតី ប៉ះប្រជាជន ១ លាននាក់ជាងនៅតាមបណ្តោយព្រែក ប៉ះប្រព័ន្ធ ecology របស់កម្ពុជា។ សួរថាកម្ពុជាមិនព្រួយបារម្ភទេអី?
(៣៦) ទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខប្រវត្តិសាស្រ្ត បើព្រែកជីកហ៊្វូណនតេជោបង្កផលប៉ះពាល់ដល់ប្រយោជន៍ជាតិ
កម្ពុជាព្រួយបារម្ភជាងគេ ហើយយើងយកចិត្តទុកដាក់ជាងគេ។ គម្រោងនេះសិក្សា ២៦ ខែ។ ២៦ ខែ ដឹងលេខច្បាស់លាស់ និយាយរួមធ្វើល្អិតណាស់។ អ្នកជំនាញជិត ៥០ នាក់ លំដាប់ពិភពលោក ទាំងជំនាញជលសាស្រ្ត រឿងផ្លូវទឹក ជំនាញបរិស្ថាន ជំនាញសេដ្ឋកិច្ច-សង្គម ធ្វើទៅតើប៉ះប្រជាជនខ្មែរអត់? ប៉ះប្រជាជនផ្សេងដែលមិនរស់នៅតាមគន្លងហ្នឹងទេ? យើងធ្វើដោយទទួលខុសត្រូវ។ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថា វាគ្មានផលប្រយោជន៍អី ដែលសម្តេចតេជោ ឬរូបខ្ញុំផ្ទាល់ ក្នុងនាមជាមេដឹកនាំ នឹងត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះប្រវត្តិសាស្រ្តនោះទេ បើសិនជាយើងធ្វើព្រែកនេះហើយឲ្យប៉ះពាល់ផលប្រយោជន៍ជាតិរបស់យើងនោះ។ ធ្វើហើយមិនអាចលុបបានទេ។ ធ្វើហើយគឺនឹងក្លាយជាភស្តុតាង។ បើយើងមិនច្បាស់ យើងប្រកាសធ្វើ ដូចជាដាក់ភស្តុតាងឲ្យគេដាក់បណ្តាសារយើងអញ្ចឹង។ អញ្ចឹងត្រូវធានាច្បាស់លាស់។ ឯកឧត្តម ស៊ុន ចាន់ថុល មុននឹងផ្តល់យោបល់នេះជូនសម្តេចតេជោ បានសិក្សាល្អិតណាស់ ព្រោះលោកក៏ត្រូវទទួលខុសត្រូវជាអ្នកដែលដឹកនាំគម្រោង (បើសិនជាវាមាន)អន្តរាយទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋយើង ឬប៉ះពាល់ដល់ប្រទេសជិតខាង។ យើងសិក្សាច្បាស់។
(៣៧) គោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលមិនឲ្យប្រទេសណាប្រើកម្ពុជាជាមូលដ្ឋានវាយប្រហារប្រទេសណាផ្សេងឡើយ
អស់ពីហ្នឹងទៅ មានអ្នកខ្លះថា គម្រោងហ្នឹងគ្មានផលប្រយោជន៍សម្រាប់ខ្មែរទេ គឺសម្រាប់តែចិនដាក់នាវាចូលដើម្បីគំរាមកំហែងប្រទេសវៀតណាមនិងតំបន់។ វាជាទឡ្ហីករណ៍របស់អ្នកវិភាគស្រាវជ្រាវ … ប៉ុន្តែកម្ពុជាក៏មានសិទ្ធិការពារខ្លួន។ ខ្ញុំប្រាប់ហើយ កម្ពុជាប្រកាន់យក(ជំហរគោរព)រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ យើងគ្មានឲ្យបរទេសណាដាក់មូលដ្ឋានទ័ពលើទឹកដីយើង ហើយក៏គ្មានឲ្យប្រទេសកម្ពុជាទៅប្រទេសណាប្រើជាមូលដ្ឋានវាយប្រហារប្រទេសណាដែរ។ នេះគឺជាក្រឹត្យក្រមរបស់កម្ពុជា។ យើងដាក់ទ័ពវាយគ្នាចុះឡើងហ្នឹងហើយ បានខ្ទេចពីឆ្នាំ ១៩៧០ ហែកប្រទេសជា ២ ចូលទៅក្នុងជម្លោះមហាអំណាច។ ជាប្រទេសតូចទេ តែចូលទៅក្នុងជម្លោះរបស់អ្នកធំ ធ្វើឲ្យប្រទេសយើងខ្ទេចខ្ទាំ។ កម្ពុជាមិនឆ្លងត្រង់ហ្នឹងទៀតទេ។ កម្ពុជាគ្មានដាក់គោលនយោបាយយកអ្នកណាជាសត្រូវ ទេ។ យើងចងមិត្តទាំងអស់។ យើងគោរពគ្នា យើងអនុវត្តគោលនយោបាយការទូតដោយឯករាជ្យ ផ្អែកលើច្បាប់ និងតម្កល់ផលប្រយោជន៍ជាតិជាធំ។ អ្វីដែលយើងធ្វើ យើងបានថ្លឹងថ្លែង និងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវច្បាប់ ជាពិសេស រដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់យើង។ សូមបងប្អូនជឿចុះ។
(៣៨) ព្រែកជីកហ៊ូណនតេជោ មានសន្ទះមិនអោយទឹកហូរទៅសមុទ្រ សំរាប់ការដឹកជញ្ជូនតភ្ជាប់ និងស្ថិតនៅលើដៃទន្លេ
មួយទៀត គេថាឲ្យកម្ពុជាទៅពិភាក្សាជាមួយអ្នកនេះអ្នកនោះ។ កម្ពុជាអនុវត្តច្បាប់ហើយ។ កិច្ចព្រមព្រៀងមេគង្គឆ្នាំ១៩៩៥ អត់មានតម្រូវឲ្យ(រាយការណ៍)ទេ ជាពិសេសធ្វើនៅដៃទន្លេ។ ប្រទេសខ្លះ គាត់ធ្វើវារីអគ្គិសនីនៅដៃទន្លេ ៥ ទៅ ៦ ឯណោះ។ អត់មានកាតព្វកិច្ចត្រូវរាយការណ៍ទេ។ កម្ពុជាបានជូនដំណឹងនេះទៅគណៈកម្មាធិការមេគង្គដោយទទួលខុសត្រូវ។ គេថាខ្លាចធ្វើគម្រោងនេះទៅ ទឹកហូរទៅសមុទ្រអស់។ ថ្ងៃមុនឯកឧត្តម ស៊ុន ចាន់ថុល ថាមិនបាច់ចាំតែព្រែកជីកថ្មីទេ គ្រាន់តែទន្លេមេគង្គ និងទន្លេបាសាក់នេះ ក្នុងមួយវិនាទីដូចចូលប៉ុន្មានលានគូបនោះ គ្រាន់តែទឹកហូចូលសមុទ្ររាល់ថ្ងៃនេះ។ តែហូរមិនអស់។ (ខ្ញុំមិនច្បាស់តួលេខ)។ ទឹករាល់ថ្ងៃនេះ អត់មានទំនប់ទេ។ ទឹកទន្លេមេគង្គពីលើមក មេគង្គក្រោម ទន្លេបាសាក់ ចាក់ទៅសមុទ្ររាល់ថ្ងៃហ្នឹង។ តែម៉េចមិនអស់?
អត់មានគេធ្វើរបាំងនៅព្រំដែនវៀតណាម មិនឲ្យចូលទៅក្នុងសមុទ្រឯណា។ ចូលមួយវិនាទីប៉ុន្មានទេ។ ខ្ញុំមិនចាំ ប៉ុន្តែច្រើន។ ព្រែកជីកយើងគឺបាន ០,០៦% នៃទឹកដែលហូររាល់ថ្ងៃនេះទេ ព្រោះមានរបាំង មានសន្ទះ។ អញ្ចឹងអត់មានទៅណាទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ទឹកនេះហូរចូលទៅប្រព័ន្ធស្រោចស្រព ប្រព័ន្ធត្រីស្អីៗផ្សេងៗ សម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនទៅតភ្ជាប់ទៀត ហើយនៅដៃទន្លេគឺគ្មានកាតព្វកិច្ចទេ។ ប្រទេសផ្សេងៗគេធ្វើគគោក។ គេធ្វើព្រែកជីកស្រដៀងយើង គេធ្វើទំនប់ គេធ្វើវារីអគ្គិសនីបាន។ ហេតុអ្វីកម្ពុជាជាប្រទេសពិសេសម្ល៉េះ។ ខ្ញុំថាពិសេសពេកហើយកម្ពុជាអើយ។ អញ្ចឹង អ្នកណាចាប់អារម្មណ៍(ជា)រឿងរបស់គេ តែកម្ពុជាតម្កល់ផលប្រយោជន៍ជាតិជាធំ ព្រែកជីកនេះត្រូវតែធ្វើដើម្បីផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចសង្គម។
(៣៩) ព្រែកជីកហ៊្វូណនតេជោ ជាគម្រោង B.O.T និងមានអត្ថប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចសង្គមដែលប្រជពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសទទួលស្គាល់
ថាបរទេសចុះមធ្យម តែនេះមានខ្មែរខ្លះវាងំ ជាពិសេស អ្នកនយោបាយជាន់ខ្ពស់ចាស់វស្សា។ ថ្ងៃមុន លោក សម រង្ស៊ី និយាយឈ្មោះតែម្ដងទៅ ចេញមកជេរខ្ញុំតាមហ្វេសប៊ុក។ ខ្ញុំឆ្ងល់គាត់ជេរមិនចេះចប់។ ខ្ញុំគ្រាន់តែប្រាប់ទេថា មិនមានពេលនឹងចំណាយស្តាប់គាត់ទេ។ នេះគេបាញ់មកឲ្យមើល។ ខ្ញុំមើលម្តងម្កាល។ គាត់ដាក់ កាលពីថ្ងៃ ២៤(មេសា)ថា យើងធ្វើយ៉ាងតក់ក្រហល់ គ្មានស្មារតីទទួលខុសត្រូវ។ យើងបានសិក្សាលម្អិតអស់ពេល ២៦ខែ។ បើមិនដឹងខ្យល់ទេ សូមកុំនិយាយ។ គាត់ថា មិនមែនបម្រើផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទេ គាត់ថាអាហ្នឹងបម្រើទៅឲ្យផលប្រយោជន៍ចិនវាតទីនិយម។ វិទ្យុបរទេសនិយាយភាសាខ្មែរ ឬមួយថា ខ្មែរដែលធ្វើការឲ្យវិទ្យុបរទេសត្រូវជាង ដូចជាវិទ្យុអាស៊ីសេរីអី តែងតែលើកជានិច្ចកាល។ ថ្ងៃមុន គេថាអ្នកមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់នៅក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុថា គម្រោងព្រែកជីកនឹងបំផ្លាញខ្មែរ អត់ផលប្រយោជន៍ទេ។
ទី១ ខ្ចីជំពាក់ចិន និង ទី២ ថាអត់បានផលប្រយោជន៍ទេព្រោះវារាក់ពេក បានតែទូកនេសាទរកត្រីរបស់វៀតណាមប្រើ … ខ្ញុំមិនដឹងថាមានមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់នៅក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុមែនឬទេ។ ប៉ុន្តែបើតាមគាត់និយាយ ខ្ញុំមិនជឿថានៅក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុមានមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ល្ងង់ដល់ថ្នាក់ហ្នឹង។ ល្ងង់យ៉ាងម៉េច? ថា ទី១ គម្រោងហ្នឹងយើងខ្ចីចិន។ គម្រោងនេះជាគម្រោង B.O.T កម្ចីឯកជន រដ្ឋគ្មានខ្ចីទេ។ បើសិនថាមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់នៅក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុល្ងង់ដល់ថ្នាក់ហ្នឹង មិនស្គាល់អ្វីទៅដែលជាឥណទានកម្ចីរបស់រដ្ឋ និងអ្វីសម្រាប់ធ្វើ B.O.T ខ្ញុំថាមិនគួរកាន់តួនាទីហ្នឹង។ ប៉ុន្តែ ប្រហែលជាវិទ្យុហ្នឹងយកឈ្មោះមនុស្សយកមកដើម្បី(អោយតែ)ឲ្យគេជឿ។ ទី២ ផលប្រយោជន៍ព្រែកជីកនេះ គឺសម្រាប់បម្រើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង។ ប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសបានចេញសារ(ទទួល)ស្គាល់(ពីផលប្រយោជន៍)។ ខ្ញុំមិនជឿថា មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់នៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ អត់ដឹងរឿងនេះ អត់យល់រឿងនេះ។ ខ្ញុំមិនជឿថា មានមន្រ្តីនៅហ្នឹងដែលល្ងង់អញ្ចឹងទេ។ អ្នកឯងយកឈ្មោះមន្រ្តីលាបពណ៌គេ អ្នកឯងគ្មានមូលដ្ឋានអី ចេះតែយកមកលាប។
(៤០) គាំទ្រអ្នកវិភាគវៀតណាមថាព្រែកជីកហ៊្វូណនតេជោបម្រើផលប្រយោជន៍ទាហានចិន តើ សម រង្ស៊ី ស្រឡាញ់ឬប្រឆាំងខ្មែរ?
អ្វីដែលគេធ្វើប្រឆាំងផលប្រយោជន៍ខ្មែរ។ តើអ្នកឯងស្រឡាញ់ជាតិខ្មែរ ឬអ្នកប្រឆាំងជាតិខ្មែរ? សួរឲ្យច្បាស់។ ជេរខ្ញុំ។ ខ្ញុំឆ្លើយវិញ។ ឆ្លើយការពាររាជរដ្ឋាភិបាល ការពារមន្រ្តីរបស់យើងដែលខិតខំធ្វើរាប់សិបឆ្នាំ ការពារប្រយោជន៍ និងទស្សនៈប្រជាពលរដ្ឋ ដែលគាំទ្រព្រែកជីកនេះ ថាអ្វីដែលយើងធ្វើគឺផលប្រយោជន៍ជាតិ។
សំខាន់បំផុត លោកមួយចាស់វស្សា ដែលតែងតែជេរថាគេក្បត់ជាតិ តែងតែជេរគេថា បម្រើផលប្រយោជន៍ចិន ផលប្រយោជន៍វៀតណាម។ កាលពីដើមខែ អ្នកវិភាគវៀតណាមពីររូបនៅវិទ្យាស្ថានមួយថា អាហ្នឹងធ្វើទៅដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍ទាហានចិន។ ឥឡូវ លោក សម រង្ស៊ី ខ្លួនឯងទៅគាំទ្រអ្វីដែលគេធ្វើប្រឆាំងផលប្រយោជន៍ខ្មែរ។ តើអ្នកឯងស្រឡាញ់ជាតិខ្មែរ ឬអ្នកប្រឆាំងជាតិខ្មែរ? សួរឲ្យច្បាស់។ ជេរខ្ញុំ។ ខ្ញុំឆ្លើយវិញ។ ឆ្លើយការពាររាជរដ្ឋាភិបាល ការពារមន្រ្តីរបស់យើងដែលខិតខំធ្វើរាប់សិបឆ្នាំ ការពារប្រយោជន៍ និងទស្សនៈប្រជាពលរដ្ឋ ដែលគាំទ្រព្រែកជីកនេះ ថាអ្វីដែលយើងធ្វើគឺផលប្រយោជន៍ជាតិ។ អ្នកឯងនិយាយទទឹងទិស ខ្ញុំមានសិទ្ធិដើម្បីបញ្ជាក់ឲ្យបងប្អូនអញ្ចឹង។ ខ្ញុំនិយាយថ្ងៃនេះរាងឮ តែមុខខ្ញុំនៅញញឹមទេ។ ថ្ងៃមុន ឮសូរ សម្ដេចតេជោ គាត់ថា ហ៊ុន ម៉ាណែត និយាយអីក៏ញញឹម។ ត្រូវ។ ដោយសារតែ សម្ដេចតេជោ និង សម្ដេចកិតិ្ត ទើបបានខ្ញុំមក … កាលនៅសាលាទាហានឆ្នាំដំបូងត្រូវថ្មោងជាងគេ ដោយសារមុខញញឹម។ យើងនាយទាហានថ្មីចូលទៅ។ ថ្នាក់ធំមកសម្លុត។ គេប្រាប់ថាយើងត្រូវធ្វើមុខខ្លាច។ ដល់ទៅយើងធ្វើមុខខ្លាចមិនកើត។ ទៅមុខញញឹម។ គេដាក់កាន់តែខ្លាំង។ តែជួបលោកយាយៗ សុំថើប ថាមុខអំណោយទាន។ អាហ្នឹងលាភវិញ។ អម្បាញ់មិញ បងប្អូនចូលមកថាសុំថើប ខ្ញុំជម្រាបហើយជម្រាបទៀត រឿងសុំឱបសុំថើប កុំសុំ ថើបឱបយកតែម្ដងទៅ។ ដល់ឡើងឆ្នាំទី៣ គេឲ្យកាន់កូនទាហាន គេនិយាយគ្នា ចុម៎ មេហ្នឹងមុខញញឹម ប៉ុន្តែកាចម៉េះ? ធ្វើម៉េច ធ្វើមុខកាចមិនកើត។
(៤១) ធ្វើព្រែកជីកហ៊្វូណន–តេជោ នឹងចំណេញទាំងចម្ងាយ ពេលវេលា ថ្លៃ និងបន្ធូរនីតិវិធី
ខ្ញុំសូមប្រតិកម្មជាសារជូនអ្នកនយោបាយចាស់វស្សា សម រង្ស៊ី ដែលតាំងខ្លួនជាអ្នកសេដ្ឋកិច្ចនោះ ដោយសួរមួយម៉ាត់ថា តើកម្ពុជាចំណេញ ឬខាត បើយើងធ្វើព្រែកជីកនេះហើយ? ឥឡូវឆ្លងកាត់ម្ដងៗ តាមព្រំប្រទល់ទៅសមុទ្រ យើងត្រូវប្រើពេលវេលា និងនីតិវិធីច្រើនណាស់ ព្រោះនៅវៀតណាមមានច្បាប់បារ៉ាស់ពេលយើងទៅ។ ចម្ងាយបូកនឹងពេលវេលា។ ពេលដែលយើងធ្វើព្រែកជីកនេះហើយ ការឆែកឆេរក៏នឹងបន្ថយ ហើយ(ពេញដោយ)សិទ្ធិនៅក្នុងការធ្វើដំណើរ។ សំណួរសួរថាតើចំណេញឬខាត? តាំងខ្លួនជាអតីតរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុ ត្រូវឲ្យយល់។ យើងឆ្លងម្ដងៗ ត្រូវសុំគោលការណ៍។ ពេលណាដែលព្រំដែនត្រូវបិទ ដូចជំនាន់កូវីដ-១៩ យើងឆ្លងមិនរួច។ ត្រូវរង់ចាំ។ សូម្បីតែឥឡូវហ្នឹង ពេលខ្លះបាតុភូតធម្មជាតិ ទឹកជោរ ទឹកនាចហ្នឹង ក៏ធ្វើឲ្យកប៉ាល់យើងកឿង ចំណាយពេល(វេលាច្រើន)។ តែចេញតាមព្រែកជីករបស់យើង គឺម៉ោងណាក៏បានដែរ។ អាហ្នឹងដូចទូកដ និងស្ពានអញ្ចឹង។ ទូកដឆ្លងបានតែពេលដែលគេរត់ទេ តែបើយើងធ្វើស្ពានហើយម៉ោងណាក៏ឡើងបានដែរ។ ធ្វើព្រែកជីកនេះ គឺ(ប្រៀបនឹង)ធ្វើស្ពានផ្លូវទឹក ពីសមុទ្រមកទន្លេរបស់យើង ដើម្បីការដឹកជញ្ជូនរបស់យើង ដើម្បីផលិតផលកសិកម្ម ដើម្បីផលិតផលផ្សេងៗដែលដឹកតាមផ្លូវទឹក កាត់បន្ថយចំណាយពេលវេលា តម្លៃ ដើម្បីជួយសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង។
សួរលោកចាស់វស្សា រាល់ថ្ងៃនេះ យើងដឹកចេញទៅកំពង់ផែអន្តរជាតិរបស់វៀតណាម។ តើវាអាក្រក់ទេ? វាខាតទេ? បើយើងបើកច្រកនេះ ដើម្បីដឹកទំនិញចូលទៅផែអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជាតែម្ដង ផែកំពង់សោម ផែកំពត (ជាដើមវាចំណេញទេ)។ ថ្ងៃ៦ (មិថុនា) ខ្ញុំនឹងទៅសម្ពោធ (ផែកំពត)។ តើមួយណាចំណេញជាង? សូម្បីតែប្រជាពលរដ្ឋក៏យល់ច្បាស់លើការងារនេះ។ ជាថ្មីម្ដងទៀត សូមបញ្ជូនសារទៅលោកអ្នកនយោបាយចាស់វស្សា ដែលថាលោកមានចំណេះដឹងខាងសេដ្ឋកិច្ច សូមបកស្រាយឲ្យយល់និងតម្កល់ផលប្រយោជន៍ជាតិជាធំ កុំឲ្យប្រឆាំងដើម្បីតែប្រឆាំង ប្រឆាំងគ្រប់ពេលប្រឆាំងគ្រប់ប្រធានបទ។ សូម្បីតែគម្រោងដែលផលប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រជាជនខ្លួនឯង ក៏ហ៊ានជំទាស់ ក៏ហ៊ានធ្វើឲ្យមានបញ្ហា ឲ្យមានការបែកបាក់ក្នុងការគាំទ្រ។ គួរតែខ្មែរយើងប្រមូលគ្នា ដើម្បីគាំទ្រផលប្រយោជន៍ជាតិ ដើម្បីបានព្រែកជីកមួយនេះ។ ថាជំនាន់កូវីដ-១៩ ទៅចុះ គាត់នាំគ្នាទៅចាក់វ៉ាក់សាំង បន្លាចខ្មែរកុំឲ្យចាក់ រឿងមួយទៅ ឥឡូវផលប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋជាកសិករ ជានេសាទ និងប្រជាពលរដ្ឋយើងទូទាំងប្រទេស។
(៤២) ព្រែកជីកហ៊្វូណនតេជោ ផ្តល់ប្រយោជន៍តកូនតចៅ ពង្រឹងភាគនិរតី តំបន់សមុទ្រ តំបន់ព្រំដែន កុំខ្លាច សម្ដេចតេជោ បានក្រេឌីត
ជាមួយគ្នានេះ ខ្ញុំសូមអរគុណសាជាថ្មីជូនទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋយើងទូទាំងប្រទេស ទាំងក្នុងនិងក្រៅប្រទេស ដែលបានចេញសារ ចេញញត្តិ ចេញជាសំឡេងគាំទ្រគម្រោងជាតិនិយមមួយនេះ គឺគម្រោងព្រែកជីកហ៊្វូណន-តេជោ ដើម្បីផលប្រយោជន៍ខ្មែរ។ សូមបន្តនូវយន្តការនេះ។ ព្រែកជីកមួយនេះ ជាប្រធានបទមួយគត់ លើកលែងតែ monsieur ហ្នឹង។ សូម្បីតែអ្នកដែលមាននិន្នាការប្រឆាំងវាយប្រហារខ្ញុំមួយចំនួនក៏គាំទ្រ។ នេះបានន័យថាគេយល់អំពីប្រធានបទផលប្រយោជន៍ជាតិ។ ត្រូវគិតថាស្អីដែលបានគឺបានទាំងអស់គ្នា កុំឈឺក្បាលរឿងអ្នកណាធ្វើ។ កុំខ្លាច សម្ដេចតេជោ បានក្រេឌីត កុំខ្លាចខ្ញុំឬរាជរដ្ឋាភិបាលបានក្រេឌីត។ គឺថាពីសមិទ្ធផលហ្នឹងបានផលប្រយោជន៍សម្រាប់យើងទាំងអស់គ្នា តកូនតចៅទៅមុខទៀត។ ពង្រឹងភាគនិរតីប្រទេសយើង ពង្រឹងតំបន់សមុទ្ររបស់យើង ពង្រឹងតំបន់ព្រំដែនរបស់យើង គឺធ្វើឲ្យប្រទេសយើងកាន់តែរឹងមាំ។ យើងរួមគ្នាធ្វើ។
(៤៣) ស្មារតីជាតិនិយមគាំទ្រគំរោងព្រែកជីកហ៊្វូណនតេជោ មហិមាជាងថវិកា ១០ពាន់លានទៅទៀត
ពាក់ព័ន្ធនឹងចំណុចមួយដែលខ្ញុំចង់លើក។ ការចូលរួមនេះ ខ្ញុំឃើញស្មារតីផុសផុលល្អ។ ប៉ុន្តែចំណុចមួយមានការសួរមកខ្ញុំ អំពីការចូលរួម។ មានបងប្អូនផុសផុលចង់បង្កើតមូលនិធិ ចង់បង្កើត account ដើម្បីឲ្យបងប្អូនមានបដិភាគក្នុងការចូលរួមជួយគាំទ្រ។ ខ្ញុំសុំបញ្ជាក់អញ្ចេះ ពេលនេះគឺយើងមិនមានតម្រូវការដើម្បីបងប្អូនចូលរួមជាថវិកានោះទេ។ យើងបានគិតគូរពីគម្រោងហិរញ្ញវត្ថុធានារាប់ឆ្នាំមកហើយ។ យើងស្វាគមន៍ ហើយអរគុណធំណាស់ក្នុងទឹកចិត្ត និងស្មារតីគាំទ្រ ស្មារតីជាតិនិយមនេះ។ នេះជាកម្លាំងធំណាស់។ ធំជាងថវិកា ១០ពាន់លានទៅទៀត។ ផ្ទះយើងមានសន្តិភាព ផ្ទះយើងមានសុខដុមរមនីយកម្ម គេថាសុភមង្គលក្នុងគ្រួសារ ដែលយើងរួមគ្នាកសាងនូវសមិទ្ធផលថ្មីសម្រាប់ខ្លួនយើង និងកូនចៅយើងបន្តទៅទៀត។ នេះហើយជាកម្លាំងជាតិនិយមមហិមា ដែលរួមគ្នាដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាតិ ដើម្បីឯករាជ្យជាតិ ដើម្បីភាពម្ចាស់ការ តកូនតចៅរាប់សិបឆ្នាំ។ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ ហើយសូមអរគុណណាស់ចំពោះទឹកចិត្ត តែមិនមានការចាំបាច់បង្កើតមូលនិធិ ឬមួយប្រមូលថវិកាអីនោះទេ។ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ ក្រែងលោមានអ្នកឆ្លៀតឱកាស។ រដ្ឋាភិបាលអត់មានគម្រោងបង្កើត ឬប្រមូលថវិកាបងប្អូនដើម្បីធ្វើគម្រោងនេះទេ។
មានអ្នកច្នៃប្រឌិតច្រើន។ ថ្ងៃមុន ច្នៃប្រឌិត ខ្ញុំមើលវាហួសចិត្ត។ ចែកដី ៦ពាន់ឡូត៍ សំខាន់សម្ភាសន៍ live ទៀត។ ថាលួចចេញខ្សិបៗទៅមិនអីទេ សម្ភាសន៍ live ផ្ទាល់ទៅទៀត។ ចែកដី ៦ពាន់ឡូត៍ ជំនួយមនុស្សធម៌។ ដល់ លោកប្អូន ហ៊ន គាត់ផ្សាយទាំងសប្បាយចិត្តឡើងញ័រដៃ មានអ្នកមាន(មកចែកដី)។ ដល់ក្រោយមក រឿងហ្នឹងបែក។ កុំហៅ អាហ៊ន ទៅផ្សាយរឿងមនុស្សធម៌ទៀត … មានអ្នកច្នៃច្រើន។ យកដីរដ្ឋទៅពុះបានគុណសម្បត្តិឲ្យហ្វ្រ៊ី។ អញ្ចឹង ក្រែងលោមានអ្នកណាឮសូរអញ្ចឹង ទៅបង្កើតមូលនិធិហើយដាក់ឈ្មោះខ្ញុំ profile ខ្ញុំ ដាក់ឈ្មោះអីហ្នឹង។ អត់ទេ។ តាម Telegram អីហ្នឹង។ ខ្ញុំសុំប្រកាស។ មិនចាំបាច់ ហើយក៏មិនត្រូវរៀបចំ។ នៅម៉ោងនេះ រដ្ឋាភិបាលមិនមានគោលការណ៍រៀបចំនៅក្នុងការប្រមូលថវិកាបងប្អូនទេ។ សុំតែការគាំទ្រជាកម្លាំងចិត្ត ស្មារតីជាតិនិយមនេះហើយ នេះធំធេងពេកទៅហើយ។
(៤៤) ត្រៀមសេណារីយោហិរញ្ញវត្ថុ ៣ ប្រភេទសំរាប់ការអនុវត្តគំរោងព្រែកជីកហ៊្វូណនតេជោ
មានគេសួរខ្ញុំថា បងប្អូនមានការបារម្ភ ថាបងឯងប្រកាសអញ្ចឹង សម្ដេចតេជោ ប្រកាសអញ្ចឹង ចុះបើសិនជាក្រុមហ៊ុនវិនិយោគហ្នឹងទៅរកបរទេសដែលយើងឲ្យចុះកុងត្រានិងរៀបចំឲ្យធ្វើហ្នឹង គាត់ទៅរកមូលនិធិថវិកាមិនបាន តិចធ្វើមិនចេញ។ មិនខ្មាសគេ? ខ្ញុំប្រាប់គាត់វិញ យើងស្វាគមន៍វិនិយោគពីបរទេស ដែលបានធ្វើកិច្ចការមួយចំនួនទៅហើយ។ យើងលើកទឹកចិត្ត។ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ មានឬមិនមានការចូលរួមវិនិយោគបរទេស ខ្មែរត្រូវតែធ្វើឲ្យមានគម្រោងមួយនេះ អត់មានថយក្រោយទេ។ យើងបានរៀបចំសេណារីយោ ៣ តង់ រួចហើយ។ ឯកឧត្ដម ស៊ុន ចាន់ថុល ជាមួយខ្ញុំពិភាក្សាគ្នាហើយ។ សេណារីយោរូបមន្តដែលធ្វើឲ្យរូបភាពនេះ បើសិនជាគ្មានវិនិយោគបរទេសចូល គ្មានថវិកា យើងនឹងធ្វើឲ្យទាល់តែបាន វាអត់មានខាតអីទេ។ សេណារីយោ ៣ ដំណាក់។ រូបមន្ត ៣ ដែលត្រូវធានាឲ្យបាន។ គម្រោងនេះដាច់ខាតត្រូវតែធ្វើឲ្យចេញ (ទោះបី)មានការចូលរួមឬមិនចូលរួមពីវិនិយោគបរទេស និយាយឲ្យច្បាស់អញ្ចឹងតែម្ដង។
ខ្ញុំសង្ឃឹមថា នឹងមានឱកាសជិះទូក ជិះកាណូតតាមព្រែកជីកនេះ ពីទន្លេងទៅសមុទ្រ។ សង្ឃឹមថា បងប្អូននឹងសាកល្បងដែរ។ ថ្ងៃណាមួយ ពេលដែល(ព្រែកជីកហើយ) នឹងអាចមានក្រុមហ៊ុនដាក់ទូកល្បឿនលឿនពីសៀមរាបទៅខេត្តកែប។ ខ្ញុំនឹងសាកល្បងដែរ។ ខ្ញុំធ្លាប់ជិះកាណូតលឿនបានម្ដង ពីភ្នំពេញទៅសៀមរាប។ ខ្ញុំឆ្ងល់ថាហេតុអីគេចូលចិត្តអង្គុយលើដំបូលម៉្លេះ? ដល់ចូលជិះទើបយើងដឹងថានៅខាងក្នុងពុល(រលក)។ អញ្ចឹងជិះទៅដល់នោះ ស្អែកឡើងគឺថាសល់តែភ្នែកទេពណ៌ស ព្រោះពាក់វែនតាខ្មៅ។ ក្រៅពីហ្នឹងគឺថាគេច្រឡំបងប្អូនមកពីទ្វីបផ្សេង។ យើងមានកាណូត មានទូកលឿន តែត្រឹមពីភ្នំពេញទៅ(សៀមរាប)នោះទេ។ បន្តិចទៀត អាចនឹងភ្ជាប់ទៅ(ដល់សមុទ្រ)។ ការដឹកកសិផល ដឹកទំនិញអីផ្សេងៗ តាំងពីទិសខាងជើង ពីក្រចេះ ពីអីមកនោះ។ ថ្ងៃមុន ខ្ញុំបានជួបឯកឧត្ដម ប្រធានាធិបតីឡាវ។ គាត់និយាយពីការបង្កើតផ្លូវ។ យើងអាចភ្ជាប់ទំនិញពីប្រទេសជិតខាង ពីឡាវ ពេលខ្លះពីវៀតណាម រុញទៅសមុទ្រខាងនេះក៏មាន ពីថៃឡើងមកក៏មាន។ ប្រើប្រាស់(ទាំង)ផ្លូវគោក ផ្លូវអាកាស និងផ្លូវទឹក មិនមែនសម្រាប់តែកម្ពុជាទេ។ គឺប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមសណ្ដព្រែកនេះ គឺចរន្តពាណិជ្ជកម្មនឹងធំតែម្ដង។
(៤៥) សង្ឃឹមថានឹងអាចបើកការដ្ឋានក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ឬ ក្នុងឆ្នាំ ២០២៥យ៉ាងយូរ
យើងនឹងខិតខំ។ នៅក្នុងប៉ុន្មានខែឆាប់ៗ ខាងមុខនេះ ចូលទៅដល់កិច្ចព្រមព្រៀងមួយតង់ទៀត។ ខ្ញុំបានស៊ីញ៉េនៅខែ១០ កាលពីខ្ញុំទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅចិន គឺរាជរដ្ឋាភិបាលរបស់យើងបានស៊ីញ៉េជាមួយក្រុមហ៊ុនរួចហើយ អំពី Framework Agreement គេហៅថា កិច្ចព្រមព្រៀងក្របខណ្ឌដើម្បីធ្វើ។ ខ្ទង់ខែ ៧-៨និង៩ នេះ យើងនឹងស៊ីញ៉េមួយតង់ទៀត។ យើងសង្ឃឹមថា នឹងអាចរៀបចំបើកការដ្ឋានសាងសង់នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៤នេះ យ៉ាងយូរឆ្នាំ២០២៥ … ជាការប្ដេជ្ញាចិត្តដើម្បីធ្វើ។ លោកដែលថាស្រឡាញ់ជាតិនោះ គួរពិចារណា ហើយមើលពីសម្ទុះនៃការគាំទ្ររបស់ប្រជាជន កុំប្រឆាំងដើម្បីតែប្រឆាំង។ រួមគ្នា។ ខ្ញុំសូមអំពាវនាវបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់ គ្រប់សាសនា គ្រប់និន្នាការ ដើម្បីចូលរួមជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលរបស់យើង ដើម្បីគាំទ្រទៅដល់ការធ្វើគម្រោងព្រែកជីក ហ៊្វូណន-តេជោ នេះឲ្យបានជោគជ័យ …។
(៤៦) កូនចៅជំនាន់ក្រោយបន្តកសាងសមិទ្ធផលធំៗ ជាប្រវត្តិសាស្រ្ត លើទឹកដីអង្គរ
សមិទ្ធផលកម្រិតប្រវត្តិសាស្រ្តដែលយើងបានធ្វើក្នុងអាណត្តិមុន នឹងបន្តធ្វើនៅអាណត្តិនេះ មានច្រើនណាស់។ អាណត្តិនេះ យើងសម្ពោធព្រលានយន្តហោះនៅសៀមរាបមួយ កម្រិតអន្តរជាតិជាប្រវត្តិសាស្រ្ត។ ២០២៥ យើងនឹងបើកមួយទៀតនៅភ្នំពេញកម្រិតប្រវត្តិសាស្រ្តធំមួយទៀត។ ព្រែកជីក ហ៊្វូណន-តេជោ យើងនឹងធ្វើ។ ផ្លូវល្បឿនលឿនទី១ ជាប្រវត្តិសាស្រ្តយើងបានធ្វើពីឆ្នាំទៅ យើងនឹងបន្តធ្វើតទៀត។ អញ្ចឹងគម្រោងជាប្រវត្តិសាស្រ្តជាច្រើន ត្រូវធ្វើបន្ត។ ពីជំនាន់ដើម បុព្វបុរសរបស់យើងសង់ប្រាង្គប្រាសាទអង្គរវត្តដើម្បីជាទីសក្ការៈ និងជាការបង្ហាញនូវសក្ដានុពលរបស់កម្ពុជា។ ឥឡូវ កូនចៅជំនាន់ក្រោយរបស់កម្ពុជានឹងបន្តរួមគ្នាដើម្បីកសាងសមិទ្ធផលធំៗជាប្រវត្តិសាស្រ្តបន្ថែមទៀត លើទឹកដីអង្គររបស់យើង ជាពិសេស ព្រែកជីក ហ៊្វូណន–តេជោ។ ខ្ញុំប្រាប់បងប្អូនទាំងអស់ ផ្លូវល្បឿនលឿន យើងធ្វើ ១០–២០ខ្សែបាន ព្រលានយន្តហោះយើងធ្វើ ៥–៦ បាន តែព្រែកជីកក្នុងប្រទេសយើង ពីសមុទ្រទៅទន្លេ យើងធ្វើតែមួយទេ។ តែមួយនេះធ្វើឲ្យល្អ ឲ្យគ្រប់ទៅបានហើយ។ យើងធ្វើដើម្បីដឹកទំនិញ បង្កើនពាណិជ្ជកម្ម មិនមែនធ្វើដើម្បីដាក់នាវាដឹកកប៉ាល់ហោះ យកទៅចម្បាំងជាមួយអ្នកណាទេ។ ដើម្បីប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់កន្លែង គ្រប់និន្នាការ រួមទាំងទេសចរណ៍ដែលចូលមកកម្ពុជា។ ថ្ងៃក្រោយ ទេសចរចូលមកមួយកប៉ាល់ cruise ធំៗ រាប់ពាន់នាក់ជិះកាណូតចូលមក ហើយនៅតាមបណ្ដោយព្រែកហ្នឹង បង្កើតរោងចក្រ តំបន់ទេសចរណ៍ ភោជនីយដ្ឋានតាមទឹកបន្ថែមទៀត។
(៤៧) តម្រង់ទិសស្មារតីជាតិនិយម គ្រប់និន្នាការ កសាងសមិទ្ធផលប្រវត្តិសាស្ត្រ ដូចជាព្រែកជីក ហ៊្វូណន–តេជោ នេះគឺជាអ្វីដែលខ្ញុំសូមលើកដើម្បីជាការថ្លែងអំណរគុណជូនចំពោះប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើង។ ស្មារតីជាតិនិយមនេះធំណាស់ ស្មារតីជាតិនិយមតម្រង់ទិសត្រូវ គឺយើងធ្វើការងារធំបាន។ តម្រង់ទិសខុស យើងគ្រោះថ្នាក់។ អ្នកខ្លះយកស្មារតីជាតិនិយមដើម្បីឲ្យយើងឈ្លោះប្រកែកគ្នា លាបពណ៌គ្នា។ តែយើងត្រូវប្រមូលផ្ដុំស្មារតីជាតិនិយមដើម្បីរួមគ្នាកសាងសមិទ្ធផលរួម ដូចក្នុងពេលរួមគ្នាកសាងនូវព្រែកជីក ហ៊្វូណន-តេជោ នេះ គ្រប់និន្នាការទាំងអស់ លើកលែងតែមនុស្សប៉ុន្មាននាក់ដែលចេញមករឿងផ្សេង ប៉ុន្តប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសបានចេញមកគាំទ្រ។ នេះហើយជាស្មារតីជាតិនិយមពិតប្រាកដ ដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍ប្រទេសយើង និងអ្វីសម្រាប់កូនចៅយើងតទៅមុខទៀត។ សូមបន្តចូលរួម។ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំសូមតែប៉ុណ្ណឹងចុះ។ អរគុណសាជាថ្មីចំពោះគណៈកម្មការរៀបចំ ចំពោះបណ្ដាបងប្អូនទាំងអស់ដែលបានចូលរួមនៅក្នុងកម្មវិធីនាព្រឹកនេះថ្ងៃអាទិត្យ។ ជូនពរឯកឧត្ដម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី បងប្អូនកម្មករ និយោជិត សហជីព សេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ លោក លោកស្រី និងសមាជិក សមាជិកានៃអង្គពិធីទាំងមូល សូមជួបប្រទះនឹងពុទ្ធពរទាំង ៤ប្រការ គឺអាយុ វណ្ណៈ សុខៈ និងពលៈ កុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ។ ក្នុងឱកាសនេះផងដែរ សម្រាប់សមាជិក សមាជិកា ចូលរួមពិធី ៥ ១៨៨នាក់ ម្នាក់ៗថវិកា ១០ម៉ឺនរៀល … ជូនមន្ទីរការងារបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈគ្រប់ខេត្ត/រាជធានី ក្នុងមួយមន្ទីរថវិកា ១០លានរៀល សហជីពកម្មករ ១៧៨ សហជីព ១លានរៀល/សហជីព ជូនក្រុមគ្រូពេទ្យប្រចាំការក្នុងអង្គពិធី ៣លានរៀលផងដែរ៕
Selected excerpts of the impromptu speech of Samdech Thipadei Hun Manet at the meeting with the leaders of professional organizations on the occasion of the 138th anniversary of International Labor Day, May 1, 2024
[Unofficial translation]
(10) Funan Techo canal is not for the Hun family, but Cambodia’s legitimate rights
I would like to thank His Excellency the Minister (of Labor and Vocational Training), as well as the Cambodian people all over the country, for issuing strong messages of support regarding the Funan-Techo Canal project […] for which, on the 26th (April), Samdech Techo has spoken clearly on this work. It is not in the interest of the Hun family. The Hun family is just involved in helping with the development of the initiative. Samdech Techo initiated this. I will continue to make this project come to life for our people. I am not the one who created it. It is the creation of our people, our civil servants, after working so hard to study in detail over the years […]
There has been a lot of analysis and endless discussion by some foreign newspapers about how this project will affect the environment and the political geography? I keep wondering. Why Cambodia is so special. Other countries along the Mekong River had built canals, dams, hydropower, etc. and no one seems to be interested. Just as Cambodia builds a canal on a tributary (of the river), they wanted us to be called in for questioning. Some in the newspapers suggested that Cambodia must answer this person or that person. No. Cambodia has legitimate rights to do for the benefit of Cambodia. Analysts in Vietnam, and some even published in the American and/or Singapore newspapers expressing concerns that the canal could harm the environment. The question is, does Cambodia not care about itself? (If there is an impact,) the first to bear the impact is no one else but the Cambodians – more than 3 million people in the southwest, more than 1 million people along the canal, […]
What benefit would it be for Samdech Techo or myself as leaders to be responsible for history if we build this canal to harm our national interest? Once we finished, we cannot delete it. It is going to be a proof. If we are not sure (of its benefit to the country and people), to declare the construction of this canal was nothing less than providing the evidence for everyone to curse us. Deputy Prime Minister His Excellency Sun Chanthol, before submitting the request to Samdech Techo, has studied very carefully because he was responsible for leading the project […]
(11) Allow no country to use Cambodia as a base to attack other countries
[…] Some people interpret that the (Funan-Techo canal) project is not in the interest of Cambodia, but for China to bring in ships to threaten Vietnam and the region […] (Let me affirm that) Cambodia adheres with respect the Constitution. We do not allow foreigners to set up military bases on our territory, and we do not allow Cambodia to be used by any country as a base to attack other countries […] (It was because of) going for military fights that the country fell into the conflict of the superpowers […] leading to the country’s heinous destruction. Cambodia will not cross that road anymore. Cambodia has no policy of taking anyone as an enemy. We make friend with everyone. We respect each other, we pursue independent diplomatic policies based on the law and uphold the national interest as a whole […] We have weighed, and adhered to the law, especially the Constitution […]
Cambodia is already implementing the law. The 1995 Mekong Agreement does not require (reporting), especially when the project is to sit on the tributaries. In some countries, they built hydropower on five or six tributaries. There is no obligation to report. Cambodia has informed this to the Mekong Committee responsibly […] The project is a B.O.T – a private loan project, and the state has borrowed nothing […]; Secondly, this canal benefit is to serve our economy. The Cambodian people in the whole country recognize so […] Earlier this month, two Vietnamese analysts at an institute claimed that it was for serving the interests of the Chinese military. In parallel, Sam Rainsy himself supports what the Vietnamese said against the Cambodian interests. Does he love the Khmer nation or oppose the Khmer nation? Let him be clear. He insulted me and I responded. My answer is in defense of the Royal Government, our officials who have worked hard for decades to protect the interests and the opinion of the people who support this canal to be built in the national interest […]
(12) The Funan-Techo canal will save both distance, time, cost and ease of procedure
I would send a message to the old-timer politician Sam Rainsy, who is posing as an economist, by asking him whether Cambodia will gain or lose once the canal is in operation? At present, once crossing the border to the sea, we have to spend a lot of time and procedure (on the Vietnamese side) […] (therefore,) building this canal is (comparable) to building bridges, waterways from the sea to our rivers for our transportation, for agricultural products, for other products as well, and reducing shipping costs and time to help our economy […]
Every day we ship to Vietnam’s international port. Is it a gain or a loss? On the 6th (of June), I will inaugurate (the Kampot Port). Which is more profitable? Even the people clearly understand how this works. Once again, I send this message to the old-timer politician who claims to have economic knowledge, to please explain how does his opposition uphold the national interest as a whole? He should not just do everything only in the meaning to oppose all the time and every topic. The project is for the benefit of the people. Why would he oppose and cause division, while we should gather to support the national interest to get this canal built […]
(He should) think about what you can do together and do not bother about who does what. Do not be afraid of Samdech Techo getting credit, or me, or the Royal Government getting credit. Let us just think that from that achievement, the benefit will be for all of us to move forward. We will strengthen (development in) the southwest of our country, strengthen our sea area, strengthen our border area, and make our country stronger […]
(13) National spirit and support bigger than the USD 10 billion needed
I have been asked about if there is a need to set up a fund for which people can contribute. I would confirm that at this stage, we do not have the need for our people to contribute any money. We have been considering a guaranteed financial plan for years. We welcome this national spirit and support. This is a very big force. Bigger than the USD 10 billion needed. Our home is peaceful, our home is harmonious, and we work together to build new achievements for ourselves and our children. This is a great nationalist force that unites for the national interest, for national independence, and ownership, for decades to come […] there is no need to set up a fund or raise any money […] whether or not there is any participation in foreign investment, Cambodia must make this project irreversible. We have already prepared three scenarios […] and I hope that we will launch the construction site in 2024 or at the latest by 2025 […]
(14) Continue to build great historical achievements on the territory of Angkor
There are many historical achievements that we have made in the previous terms and will continue to do so in this term. For this term, we have inaugurated the international airport in Siem Reap. In 2025, we will inaugurate another historical one in Phnom Penh. The Funan-Techo canal will be another achievement. Ae built last year the first expressway in history and will continue to build more. A lot of historical projects have to go on. From ancient times, our ancestors built the towers of Angkor Wat to be a shrine and a demonstration of Cambodia’s potential.
The descendants of Cambodia will continue to work together to build more great historical achievements on our Angkor territory, especially the Funan-Techo Canal. I tell you all, we can build 10 or 20 highways, 5 or 6 airports, but we only build one canal in our country, from the river to the sea, […] This nationalist spirit is very big. Rightly oriented, the nationalist spirit can do great work. Wrongly oriented, we would be in danger. Some take the spirit of nationalism as a cause of quarrelling and coloring each other. We must unite the nationalist spirit to jointly build common achievements, as at the same time, to build this Funan-Techo canal, we anticipate supports of Cambodian of all trends […]./.
